‘Lastig onderhandelen met Brussel’

Dat vindt ook LTO, die in het vinkentouw klom om te zeggen dat dit niet gaat helpen en LNV daarmee zich opnieuw onbetrouwbaar toont. Boeren hebben en masse de gewenste keuzes gemaakt en zijn in beweging gekomen. Dan is het ronduit frustrerend als blijkt dat er straks kortingen op de vergoedingen gaan komen.

Dat wordt beleefd als een vorm van contractbreuk, waarbij de overheid zich zelf niet houdt aan de recent ingevoerde Oneerlijke Handelspraktijken Richtlijn. Overigens lijkt Nederland zeker niet alleen te staan. Ook in andere EU-landen is er volgens Eurocommissaris Wojciechowski ‘overtekening’.

Prikkelsturing werkt

Wat mij opvalt is dat ‘prikkelsturing’, bepaalde acties bevorderen via gerichte betalingen, werkt. Doelsturing is nog een stapje ingewikkelder, maar maakt gebruik van hetzelfde principe. Een principe dat lijkt te werken. Daar waren twijfels over. Want LTO, die nu klaagt, riep vooraf dat het Nederlandse puntensysteem veel te ingewikkeld was en niet zou gaan werken. Ik was daar zelf steeds al veel positiever over, maar was ook verrast dat er zo’n 44.000 boeren (circa 85%!) intekenden en er zo velen voor goud gaan.

Hoe gaat het gesprek in Brussel lopen en maakt Adema veel kans iets te kunnen regelen? De regel is dat het budget min of meer vast staat. Bij onderintekening blijft er dus geld op de plank liggen en bij overintekening moet er een korting op de betalingen plaatsvinden. Brussel zal daar op wijzen. Dat was vooraf bekend en als dat niet goed is gecommuniceerd, dan is dat Nederlands eigen probleem.

Eco-regeling aanpassen

Goed, maar dat is dan toch wel erg ‘sund’. De commissie zal dan waarschijnlijk zeggen dat dat ook zo is, maar dat er daarom ook de mogelijkheid wordt geboden aan lidstaten om de eco-regeling de komende jaren nog aan te passen en te verbeteren.

Ik denk dat de kern redenering van de commissie zal zijn: “Beste Piet en anderen, we begrijpen dat jullie nu met een lastig probleem zitten. Maar weet je wat de oorzaak is? Jullie hebben het de boeren te gemakkelijk gemaakt. Ja, en dan gaan er teveel meedoen en heb je geld tekort. Je moet de volgende ronde óf de vergoedingen vooraf al wat verlagen, óf de eisen verzwaren. Als je dat een paar jaar volhoudt, dan kom je er wel. Dan zijn ‘vraag en aanbod’ wel in evenwicht.” Weinig coulance dus!

Je denkt dat het bij verduurzaming om principes gaat, maar ook hier draait het kennelijk om marktwerking. Best lastig om daaraan te wennen.