Ondanks hoger voerverbruik is de carbonfootprint van scharrelkuikens lager dan die van reguliere vleeskuikens. Maar als voor de teelt van de soja in het voer geen bossen zijn gekapt, zijn reguliere kuikens klimaatvriendelijker. - Foto: Koos Groenewold PluimveeNieuws

Klimaatimpact van kuikens afhankelijk van herkomst soja

Scharrelvleeskuikens kunnen een lagere klimaatimpact hebben dan reguliere vleeskuikens. Of dit zo is, hangt vooral af van het gebruik van soja als voedergrondstof en waar die soja wordt geteeld. Dit valt op te maken uit onderzoek van Wageningen Livestock Research.

Scharrelkuikens die worden geproduceerd volgens het Beter Leven-keurmerk 1 ster hebben een beter welzijn. Wel hebben ze meer voer nodig omdat ze langzamer en minder efficiënt groeien dan reguliere, snelgroeiende kuikens. Om dat voer te produceren is meer landbouwgrond nodig. Tegelijk krijgen scharrelkuikens in de huidige praktijk minder soja in het voer dan reguliere kuikens. De productie van soja leidt nog vaak tot ontbossing (met name in Zuid-Amerika), waardoor de klimaatimpact van zo’n scharrelkuiken toch 3% lager is dan een regulier. Zonder het effect van ontbossing is het reguliere kuiken juist 23% klimaatvriendelijker. Grondstofkeuze kan dus de klimaatimpact van alle typen vleeskuikens sterk verminderen, concludeert Wageningen LR uit een levenscyclusanalyse (LCA).

Aanleiding voor deze analyse is de volledige overschakeling van de Nederlandse supermarkten dit en volgend jaar naar verse kip met minimaal één ster van het Beter Leven-keurmerk (BLk1*) van de Dierenbescherming. Eerder introduceerden ze al een welzijnsvriendelijker tussensegment, met trager groeiende kuikens bij een lagere bezetting.

Meer voer, maar lagere footprint

In deze levenscyclusanalyse zijn drie vormen van vleeskuikenhouderij in Nederland met elkaar: het regulier gehouden vleeskuiken, het tussensegment (zoals de Nieuwe AH-kip of de Nieuwe Standaard Kip van Jumbo) en het BL1* vleeskuiken (hierna scharrelkuiken genoemd). In deze analyse werd een groot deel van de vleeskuikenketen betrokken, vanaf de opfok van de ouderdieren tot en met het vleeskuikenbedrijf. De analyse keek onder meer naar het landgebruik en de uitstoot van broeikasgassen (carbon footprint, uitgedrukt in CO2-eq) die gepaard gaan met de productie van vleeskuikens.

De uitkomst van de carbon footprint was verrassend: een kilo scharrelkuiken kan leiden tot een 3% lagere uitstoot van CO2-eq per kilogram levend gewicht (LW), namelijk 3,55 kg, dan bij het reguliere snelgroeiende kuiken (3,65 kg CO2-eq/kg LW) en het tussensegment (3,98 kg CO2-eq/kg LW). Dit is in tegenstelling tot de algemene opvatting in de sector, omdat zowel een scharrelkuiken als een kuiken in het tussensegment wel degelijk meer voer nodig heeft dan een regulier kuiken en daarmee is het landgebruik hoger.

Grondstoffen en landgebruik zijn bepalend

De grootste bijdrage aan de totale emissie komt voort uit de teelt en productie van grondstoffen. Als daarmee verandering van landgebruik gepaard gaat, leidt dat op zichzelf al tot meer dan helft van de totale emissie.

Soja is een belangrijk onderdeel van het voer voor vleeskuikens. De herkomst van die soja heeft grote invloed op de emissies die voortkomen uit verandering van landgebruik. Als soja wordt geteeld op akkers die maximaal 20 jaar geleden zijn onttrokken aan de natuur (bijvoorbeeld het tropische oerwoud in de Amazone) dan telt deze verandering van landgebruik volgens algemeen geaccepteerde afspraken zwaar mee in de berekening van de CO2-eq voetafdruk, omdat er heel veel CO2 vrijkomt als tropisch bos wordt gekapt.

In het voer van scharrelkuikens zit op dit moment echter minder eiwit en dus minder soja dan in het voer van reguliere kuikens of van kuikens in het tussensegment. Zowel de tragere groei van de kuikens als de huidige economische optimalisatie in de keten spelen daarbij een rol.

Als die zware invloed van verandering van landgebruik gereduceerd wordt, door bijvoorbeeld de soja uit Noord-Amerika te halen, wordt de vergelijking tussen de verschillende wijzen van houderij anders. Dan hebben reguliere vleeskuikens een 23% lagere CO2-voetafdruk (1,37 kg CO2-eq/ kg LW) dan scharrelkuikens (1,79 kg CO2-eq/kg LW). Wageningen LR wijst hierbij op dat er internationaal discussie is over hoe het klimaateffect van verandering van landgebruik moet worden mee gerekend, ongeacht de daadwerkelijke herkomst. Zolang de wereldwijde vraag naar soja het aanbod van ontbossingsvrij geteelde soja ver overstijgt, is het totale klimaateffect door de keuze voor soja met een andere herkomst namelijk gering.

Grootste winst in voersamenstelling

Volgens Wageningen LR laat de levenscyclusanalyse zien dat de meeste reductie voor alle houderijsystemen te halen is in het voer van de vleeskuikens. Het gebruik van alternatieve grondstoffen biedt kansen om het klimaateffect van alle soorten vleeskuikens te reduceren. Zoals het soja-voorbeeld al aangeeft, moeten dan ook de indirecte gevolgen van veranderingen worden meegenomen en het effect op andere duurzaamheidsthema’s.

Het onderzoek is uitgevoerd door Wageningen Livestock Research in het kader van het project Greenwell, gefinancierd door de Topsector Agri & Food, in een publiek-privaat partnerschap met een aantal vooraanstaande partijen uit de vleeskuikenketen, zoals fokbedrijf Aviagen EPI, De Heus voeders, Broederij Belgabroed-Van Hulst en Plukon Food Group.

Reacties

  1. We hebben de voerbonnen er op na gekeken en er zit geen soja in. Wel schroot van genetische gemodificeerde soja. Zijn de andere kosten en dergelijke ook mee genomen in dit onderzoek?
    Bij bl kuikens moet meer gestookt worden, dat heeft ook een veel hogere impact. Duurt langer om een kg vlees te produceren. Een kg vlees van reguliere kuikens is absoluut het meest milieu vriendelijkste stukje vlees. En dan wordt bl vlees de consument door de strot geduwd in de supermarkten. Het is veel duurder
    en mensen met een kleine beurs kunnen het niet betalen. De consument moet kunnen kiezen in de winkels. En dat alleen maar door wakker dier en pvd . Door die partijen is de consument de dupe. Boeren zijn slecht voor hun vee zeggen ze, maar de wolf mag dieren wel de hel in jagen en verscheuren. Daar houden ze de mond over dicht. Dan denken ze niet aan dieren welzijn. Stelletje dierenbeulen zijn het.

Beheer
WP Admin