Boerderij
In tijden van crisis met vertrouwen het nieuwe jaar in
Boeren over het nieuwe jaar: “We gaan er het beste van maken.”
Het was een jaar van uitersten, met voor de een veel tegenslag en voor de ander onverwachte nieuwe kansen. Drie boeren blikken terug op de gebeurtenissen en ze kijken vooruit.
Herman Hoorn in Huis ter Heide (Dr.) heeft zetmeelaardappelen maar vooral veel asperges. Grote zorgen waren er toen in maart vorig jaar het land in lockdown ging. Restaurants sloten, seizoenarbeiders waren moeilijk te krijgen, en de oogst stond voor de deur. Hoe moest dat allemaal? “Het overkwam ons”, zegt Herman over die tijd. Dat de restaurants dicht gingen, betekende dat we een enorm deel van de afzet kwijt waren, echt, we hadden enorme zorgen. Aan de andere kant zaten veel scholieren thuis, ze hadden minder te doen en wilden hier wel aan de slag. Dat gold ook voor volwassenen die ineens zonder werk zaten. Er meldde zich bijvoorbeeld een buschauffeur wiens lijndienst niet meer reed. Het probleem van de arbeid loste zich als het ware vanzelf op, ik korte tijd had ik een oogstploeg bij elkaar.”
Lees verder onder de foto.
Nieuwe kansen
En de afzet? “We gingen de asperges verkopen in onze boerderijwinkel, we richtten snel een webshop in plus een drive-thru en we maakten veel reclame. Het liep storm want veel burgers wilden er wel even uit. Dat alles maakte dat wij gek genoeg een heel goed jaar hebben gehad. Er kwamen nieuwe kansen en die hebben we benut. Het kost wel heel veel energie allemaal want de wereld staat in brand, je bent er in je hoofd toch veel mee bezig. Maar als ik het in het afgelopen jaar kon redden, dan moet het dit jaar ook lukken. Misschien loopt het wel helemaal fout, je weet het nooit en het is natuurlijk een bizarre crisis, maar ik heb er evengoed vertrouwen in. En we zijn allemaal nog gezond, eigenlijk is dat het allerbelangrijkste.”
Vergoeding overheid fritesaardappelen
Dat vindt ook akkerbouwer Maarten de Clerck in Lelystad (Fl.) maar verder had hij een jaar dat hij het liefst zo snel mogelijk wil vergeten. Er was bovengemiddeld veel tegenslag. “De overheid had het begin vorig jaar over een vergoeding die je kon krijgen voor je fritesaardappelen. Daar hebben wij niet op gewacht, de prijzen voor voeraardappelen waren destijds nog redelijk, we hebben ze snel voor voer verkocht. Dan zaten we daar alvast niet meer mee want we zagen het verder niet goed komen met de afzet.” 1.400 ton fritesaardappelen is als koeienvoer weggegaan. “Een kilo aardappelen is ongeveer 800 gram friet, reken maar uit.” (ter info: een gemiddeld zakje patat weegt 200 gram, er zijn dus 5,6 miljoen porties friet naar de koeien gegaan).
Lees verder onder de foto.
In zak en as
Toen kwamen de uien: de prijzen waren prima maar door de droogte kwam er amper wat van het land. En alsof het nog niet genoeg was, viel de opbrengst van 10 hectare wortelen enorm tegen door een verkeerd zaaizaad. Dat betekende wederom dik verlies. Samen met zijn vader overlegde hij wat te doen. Dit jaar zullen ze minder fritesaardappelen gaan zetten want de koelhuizen liggen nog vol, ze voorzien weer een slecht prijsjaar. De vrijgekomen percelen verhuren ze voor tulpenteelt. Andere gewassen telen? “Dat is nog niet zo makkelijk, de kosten daarvan zijn hoog en de rendementen niet. Bonen bijvoorbeeld, kunnen ze in het buitenland veel goedkoper telen dan wij hier.”
Als er geld bij moet, dan is de grootste lol er wel af
Aan zijn vader merkt hij het effect van de crisis, die zit behoorlijk in zak en as, hij doet zijn werk niet meer met zoveel plezier als voorheen. Van vertegenwoordigers hoort hij vergelijkbare verhalen, veel akkerbouwers zijn somber gestemd. “Je kunt je wel voorstellen dat je werk nog zo leuk kan zijn, maar als er geld bij moet, dan is de grootste lol er wel af. Ook bij ons moest er veel geld bij, zeker een paar ton. Zelf ben ik nog vrij jong, ik zie het minder somber in, maar toch. Het wordt allemaal steeds spannender. Natuurlijk wil ik het liefste verder met het bedrijf, maar ik vraag me ook weleens af: hoe dan?” Ondanks de onzekerheden is Maarten van plan er dit jaar weer vol tegenaan te gaan. “We gaan er het beste van maken. Het positieve is in elk geval dat we allemaal nog gezond zijn.”
Lees verder onder de foto.
Het was al te laat
Vleesvarkenshouder Rudi Krüs uit Didam (Gld.) beaamt dat. Zijn vrouw werkt in de zorg en heeft onder andere met coronapatiënten te maken. In zijn vrienden- en kennissenkring werden mensen die net als hij gezond, sportief en fit zijn toch ontzettend ziek van het virus. Dat baart hem eigenlijk meer zorgen dan zijn bedrijf dat stroef loopt. Dat ligt niet aan de nieuwe innovatieve stal die hij begin dit jaar in gebruik nam nadat de vorige was afgebrand. Technisch draait alles momenteel goed en het Beter Leven-concept kent nog een redelijke afzet. Maar de prijzen zijn niet best. “Toen we januari vorig jaar zo snel mogelijk wilden starten met de nieuwe stal, waren de biggen nog hartstikke duur. Toen ze slachtrijp waren, waren de prijzen gekelderd.”
Resultaat viel zeker € 100.000 tegen op de begroting
Dat kwam niet totaal onverwacht, Rudi had al wel gedacht dat de ongekend hoge prijzen van de afgelopen jaren geen stand zouden houden. “Ik dacht al langer: dit gaat een keer mis. Om nog te profiteren, legde ik nog snel een keer biggen op, ik dacht: ik pak nog een ronde mee. Maar het was al te laat. Het resultaat viel zeker € 100.000 tegen op de begroting.”
Hij verwacht op de korte termijn niet dat de prijzen weer zullen stijgen, maar evengoed werkt hij nog alle dagen met plezier en hij heeft vertrouwen in dit nieuwe jaar. “Het draait goed, de biggen zijn goedkoop en financieel zit ik niet heel diep in de problemen. Weet je, ik heb al zoveel meegemaakt, het is nog nooit zo donker geweest of het wordt wel weer licht.”
Beheer
WP Admin
Bewerk bericht