Hugo de Jonge: Functieverandering landbouwgrond goed motiveren

Hugo de Jonge houdt eraan vast dat hij ook landbouwgrond wil inzetten om bedrijven te verplaatsen die moeten wijken voor de realisatie betaalbare woningen, energietransitie en andere urgente maatschappelijke doelen.

Agendapunt in gesprekken Landbouwakkoord

Bij de gesprekken over het Landbouwakkoord kwam het Afwegingskader functieverandering landbouwgrond uitgebreid aan de orde. Het kabinet heeft gezegd in elk geval dat onderdeel van het mislukte akkoord wél over te nemen. Volgens de stukken bij het Landbouwakkoord moet eerst worden gekeken wat er mogelijk is binnen de bestaande bebouwing, voordat het landelijk gebied een nieuwe functie krijgt toegekend.

Woningbouw of plaatsing van zonnepanelen moet bij voorkeur plaatshebben in de stedelijke ruimte. Bij de aanleg van een nieuw bos wordt ook beoordeeld of dat binnen de bestaande natuur past. Als dat niet kan, dan wordt gekeken welk landbouwgebied het beste bij de nieuwe functie past.

Demissionair minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) werkt nu in het Nationaal Plan Landelijk Gebied (NPLG) uit hoe het afwegingskader eruit gaat zien. Dat NPLG zal eerst in concept worden gepubliceerd. Het is aan het nieuwe kabinet om daarover knopen door te hakken.

Zorgvuldige afweging nodig

De opgaven voor de landbouw zijn groot “en de beschikbaarheid van grond voor de boeren is van groot belang. Daarom is het nodig dat functiewijziging van landbouwgrond zorgvuldig wordt afgewogen”, aldus De Jonge. Hij verwijst daarbij naar het advies van Johan Remkes. In Remkes’ advies staat dat de landbouw niet het sluitstuk moet worden van de discussie over de verdeling van de ruimte.

De manier waarop de zorgvuldige afweging plaatsheeft, is onderwerp van het Nationaal Programma Landelijk Gebied, waar minister Van der Wal aan werkt. Intussen is de Nationale Grondbank opgezet, die provincies kan ondersteunen bij de uitvoering van de gebiedsplannen.

Nationale Grondbank

De Nationale Grondbank kan op verzoek van de provincies gronden verwerven, die vervolgens bij de gebiedsplannen kunnen worden ingezet. Het kan daarbij gaan om ruilgrond of om locaties waarnaar bedrijven kunnen verplaatsen. De grond kan ook worden ingezet voor extensivering, functieverandering of om ervoor te zorgen dat boeren mogelijkheden hebben grond te ruilen, kopen of te verkopen binnen de gebiedsplannen (grondmobiliteit).

De Nationale Grondbank is officieel sinds begin dit jaar in werking, maar er is nog geen hectare grond aangekocht. Het ministerie heeft wel enkele aankoopverzoeken van provincies in behandeling. In de begroting van het ministerie van LNV is € 100 miljoen gereserveerd voor de Nationale Grondbank. De begroting moet nog worden goedgekeurd.