Hoe is de groei van de veehouderij in goede banen te leiden?

In april is meer melk aangevoerd dan in april 2014. Het fosfaatplafond ligt als een blok beton op de ontwikkelingsroute van de veehouderij. Dierrechten doemen op.

Melkveehouders hebben alle registers opengetrokken. In april is 5 procent meer melk aangevoerd bij de fabrieken dan in april vorig jaar, en dat was al een record. Het was te verwachten. Dan zal ook die andere voorspelling wel uitkomen: de overschrijding van dat ellendige ‘fosfaatplafond’, de absolute bovengrens aan de hoeveelheid fosfaat die de Nederlandse veestapel mag ‘produceren’.

Dat plafond ligt als een blok beton op de ontwikkelingsroute van de veehouderij. Het laat geen ruimte voor innovaties zoals mestverwerking, het kijkt niet naar wat er met die fosfaten gebeurt, het is er gewoon, verankerd in afspraken met Brussel. Hier gaat de veehouderij nu vol tegenaan knallen.

Dierrechten zijn nadelig voor dierenwelzijn

Wat dan, ervan uitgaand dat het plafond politiek onwrikbaar vast ligt? Volgens staatssecretaris Dijksma zijn dierrechten voor melkvee de enige serieuze optie. Zo’n systeem heeft één groot voordeel: het is uitvoerbaar. Het recept is er. Maar de meeste organisaties in de sector én politieke partijen zijn zo ver nog niet. Belangrijk nadeel is dat er dan weer geld in lucht (rechten) gaat zitten. Bovendien leidt het tot extra intensivering van de productie per dier, met nadelen voor dierenwelzijn.

Alternatief is fosfaatheffing op mengvoer

Dus wordt driftig gesleuteld aan alternatieven. Daar zitten enkele interessante bij. Ten eerste een fosfaatheffing op mengvoer. Met de opbrengst daarvan zouden dierrechten kunnen worden opgekocht. Los van de uitvoerbaarheid is de vraag of de mengvoerindustrie dan niet onevenredig veel lijdt. Het andere is invoering van fosfaatrechten. Het voordeel hiervan is dat de focus gericht wordt op waar het om gaat: de fosfaatuitstoot. Nadeel is ook hier de uitvoerbaarheid.

Gevraagd: waterdicht systeem met ruimte voor ontwikkeling

In alle varianten ontkomen we niet aan deze vraag: hoe sterk moeten de schotten zijn tussen de sectoren? Mag de – op dit moment – kapitaalkrachtige melkveehouderij de varkenshouderij ‘opeten’? Wat het ook wordt, het systeem moet waterdicht zijn, eerlijk, ruimte bieden voor ontwikkeling, fraudeurs de pas afsnijden en glashelder zijn. Of is dat te veel gevraagd?