Graan opstoken voorkomt honger

Het klinkt vreemd, maar om de honger in de wereld op te lossen, moet overtollig graan niet worden opgekocht, maar in het bio-ethanol verdwijnen. Dan hebben alle boeren een redelijk inkomen.

In Berlijn hebben ministers van landbouw uit de hele wereld een verklaring afgelegd tegen de honger in de wereld. Maar wat ik mij afvraag is wat ze daar mee bedoelen. Kijk, niemand kan tegen zo’n verklaring zijn. Maar wat willen ze nou echt? Als ze nu eens met een verklaring kwamen dat boeren een redelijk inkomen moeten verdienen, dan heb je iets concreets waarmee je de honger echt kunt bestrijden.

Neem nou de zuivelmarkt. Op dit moment is de melkproductie te groot, en wat gaan we doen:
a) de boeren afschepen met een fooi
b) voorraden aanleggen
c) als de voorraden te groot worden deze dumpen in opkomende markten om toch maar van die zooi af te komen.

Locale markten raken ontwricht

Op deze manier krijgen we nooit een redelijke locale productie van landbouwproducten, want uiteindelijk moeten we ernaar toe dat voedsel min of meer daar geproduceerd wordt waar het ook geconsumeerd wordt. Dan ben je al minder afhankelijk van koersschommelingen, verschil in economische ontwikkeling, etc. Uit bijna alle onderzoeken blijkt dat honger geen probleem is van te weinig voedsel, maar van te duur voedsel of te weinig koopkracht bij de consument. De locale bevolking kan het simpelweg niet betalen.

Voorraden pakken verkeerd uit

Het aanleggen van voorraden is het stomste wat je kunt doen. Dit legt een langdurige druk op de markt. Je ziet het bij de varkens; sinds de EU opslag van varkensvlees subsidieert, komt de varkensprijs maar niet uit het dal.

Ook bij andere producten hebben we dit gezien. Je garandeert een jarenlange lage prijs waarvoor alleen de fanatieke Nederlandse boer wil werken. In alle andere landen in de wereld stopt men à la minute de productie.

Dat hebben we onder andere gezien in de tijd van Jeltsin in Rusland. De boter kreeg hij cadeau, omdat hier de pakhuizen tot de nok toe vol zaten en de Russen alle koeien naar de slacht deden. Ze zijn toen van min of meer zelfvoorzienend teruggegaan naar minder dan 50 procent zelfvoorziening. Zelfs met miljoeneninvesteringen is het niet gelukt de productie in enkele jaren substantieel te verhogen. Het ging alleen goed toen de prijzen voor melk en vlees hoog waren in 2008. Nu is er geen beweging in te krijgen.

Ook in Afrika is het geen pretje boer te zijn, want de melkfabriek kan goedkoper en beter melkpoeder kopen dan plaatselijk melk ophalen. Dus ook daar gaat men liever onder de boom in de schaduw zitten dan hard te werken. Geef ze eens ongelijk, wij moeten en zullen altijd maar hard werken, of we iets verdienen of niet. We teren in op eigen vermogen en accepteren het om veel uren voor weinig geld te werken, om het bedrijf maar voort te kunnen zetten en de bank maar rente te kunnen betalen.

Overschotten uit de markt nemen

Om een duurzaam betaalbare voedselvoorziening op te zetten moeten boeren een redelijk inkomen verdienen, zonder dit te ondersteunen door voorraden en dumpen bij andere boeren. Dus de overschotten uit de markt nemen en vernietigen, hoe vreemd het ook klinkt. De beste optie zou zijn om dat vooral bij de granen te doen door er ethanol of biogas van te maken. Kijk naar de producten die qua energie-inhoud en financieel interessant zijn om energie te produceren. Zorg dat alle overschotten in het ethanol of het biogas verdwijnen, of voorkom dat ze geproduceerd worden. Bijvoorbeeld vlees en melk: als het graan maar duur genoeg wordt, wordt het vanzelf noodzakelijk om te stoppen met graan voeren.

Minder produceren tegen hogere prijs

Op deze manier krijgt de boer een redelijke prijs voor zijn product, zowel hier als in opkomende markten. Daarmee zal ook in opkomende markten de voedselproductie duurzaam betaalbaar blijven.