Een erf uit 1955 met moderne verlichting

Dit is een boerenerf in 1955. Zo op het oog niets bijzonders. Een onverhard terrein, melkbussen bij de staldeuren, een goedgevulde hooimijt en een houten bijgebouw.

Elektrische lamp

Maar dan valt iets op. Tegen de achtergevel van de boerderij zit een elektrische lamp. Vastgemaakt aan een lange buis komt hij een stukje boven de dakrand uit. Zo wordt het schijnsel zo min mogelijk gehinderd.

Het was een noviteit, want verlichting op het platteland geschiedde in die jaren nog grotendeels met petroleumlampen. De verandering ging echter rap. Tien jaar verder en vrijwel elk erf en elke stal was elektrisch verlicht.

Huiverig voor het felle licht

De aanloop ernaartoe nam wel de nodige tijd in beslag. Mensen waren een beetje huiverig voor het licht dat in de begintijd behoorlijk fel was. Een beschrijving uit 1900 geeft weer dat het schijnsel al van 2,5 uur gaans te zien was en leek op een uitslaande brand. Juist vanwege die felheid waren elektrische lampen vooral in trek voor de verlichting van fabrieken en pleinen.

Op het platteland deed men overigens niet of nauwelijks aan straat- en pleinverlichting. Daar was het ’s avonds pikkedonker.
Een elektrische buitenlamp aan de gevel was een kostbare aangelegenheid, want een uitgebreid lichtnet zoals we dat tegenwoordig kennen, was er nog niet. Aanbieders werkten niet uniform. De één gaf de voorkeur aan gelijkspanning, de ander voor wisselstroom. En tot in de jaren ‘60 was het voltage ook niet standaard. Zowel 127 Volt als 220 Volt kwamen voor.