Boze boeren

’Alles zelf doen is optellen. Samenwerken is vermenigvuldigen”, luidt een anonieme spreuk.

Meestal gaan mensen samenwerken omdat ze er op de een of andere manier beter van denken te worden. Soms lukt dat. Maar samenwerken gaat nooit vanzelf. Daar zijn afspraken voor nodig en vooral goed overleg voordat belangrijke beslissingen worden genomen.

Een coöperatie is een vergaande vorm van samenwerking. In de landbouw hebben we er nog een paar. Agrico is er zo eentje in de aardappelsector. Op hun site staat: ’Onze leden-aardappeltelers zijn mede-eigenaren en toezichthouders van onze onderneming. Hun betrokkenheid is net zo groot als bij hun eigen bedrijf.’ Klinkt mooi, toch?

Er waren vier groepen: telers van pootgoed, van fritesaardappelen, van tafelaardappelen en van biologische aardappelen. En zomaar ineens, het was november 2010, wordt de samenwerking met de fritesaardappeltelers eenzijdig door Agrico opgezegd.

De mededeling dat de fritesaardappelhandel overgeheveld wordt naar het particuliere bedrijf Aviko komt als een donderslag bij heldere hemel. Ja, de ledenraad was akkoord gegaan in een vergadering waarbij ze van tevoren een geheimhoudingsafspraak moesten tekenen, maar de gewone leden wisten van niks! Ik vind dat gek. Zo’n belangrijke beslissing communiceer je toch van tevoren? Agrico niet.

En nu zijn die fritesaardappelboeren nog steeds boos. Ze waren niet blij met het besluit tot overheveling (is dat trouwens weggeven of verkopen?), ze vragen zich af of zoiets zomaar kan zonder raadpleging van de leden en ze weten ook niet waarop de zogenaamde coulanceregeling gebaseerd is die hen een beetje schadeloos moet stellen. De statuten geven geen antwoord en de directie en de raad van beheer ook niet. De boze boeren hebben nu een stichting opgericht en gaan aan de rechter vragen of die het antwoord weet. Er doen al bijna honderd boeren mee, het kunnen er nog meer worden.

Ik snap dat ze dit doen, maar vind het jammer dat het nodig is. ”Tussen samen werken en samenwerken gaapt  vaak een onoverbrugbare kloof”, zegt alweer een anonieme spreuk.