Afrikaanse varkenspest maakt sprong in Duitsland

Een wild zwijn is vorige week in Duitsland positief getest op Afrikaanse varkenspest (AVP). Het wilde zwijn spoelde aan op de oevers van de Rijn in de buurt van Koblenz, in de Duitse deelstaat Rijnland-Palts. Het AVP-virus maakt daarmee een sprong van ongeveer 60 km naar het noordwesten.

Zeer waarschijnlijk is het maar een incident, maar in de kernregio – 60-80 km naar het zuidoosten in de grensregio van de deelstaten Hessen, Baden-Württemberg en Rijnland-Palts – is de uitbraak van Afrikaanse varkenspest niet onder controle. Het aantal geïnfecteerde wilde zwijnen in het westen van Duitsland is sinds juni gegroeid tot 541.

Volgens gegevens gedeeld door het Duitse Dierziekte-informatiesysteem (TSIS) werd het aangespoelde zwijn 26 november gevonden in het Rhein-Hunsrück-Kreis, tussen Boppard en Spey, net ten zuiden van Koblenz. 29 november bevestigde het Friedrich-Loeffler-Institut, het nationaal referentielaboratorium, het vermoeden van Afrikaanse varkenspest.

Kadaver wild zwijn stroomde mee met Rijn

Waarschijnlijk leefde het dier in de kernregio. Het is aannemelijk dat het wilde zwijn dicht bij de rivier is gestorven en dat het kadaver met het water naar het noorden is gestroomd. Om deze reden zijn naar aanleiding van de vondst en in overleg met het federale ministerie van Landbouw geen nieuwe kernregios ingesteld. Uiteraard wordt het vindgebied nauwkeurig onderzocht op sporen van Afrikaanse varkenspest. Drones en speurhonden zijn ingezet en tegen het weekend was al 1.850 hectare aan beide oevers van de Rijn doorzocht. Tot nu zijn niet meer dode wilde zwijnen aangetroffen.

In de kernregio is de uitbraak de afgelopen maand moeilijker geworden, vooral in Hessen. Het totale aantal geïnfecteerde wilde zwijnen groeide tot 483, aldus de autoriteiten. De uitbraken begonnen deze zomer in het district Groß-Gerau — nog steeds het district met het grootste aantal vondsten: 235 — het district Bergstraße volgt met 220 positief geteste kadavers. Het merendeel is afgelopen maand gevonden.

“Deze cijfers laten zien dat de situatie nog steeds dynamisch is”, zegt Matthias Schimpf, hoofd van de afdeling veterinaire en jachtzaken, in het Duitse landbouwtijdschrift Top Agrar.

Bovendien moesten in het district Bergstraße medio november ook 24 wilde zwijnen in een kleinschalige wildparktuin worden geëuthanaseerd, nadat het virus in de populatie opdook. 5 dieren waren al gestorven. Toen alle dieren werden getest, bleken 21 AVP-positief, meldde de lokale krant Bergsträßer Anzeiger. Dit is samen met 8 boerderijen in juli de 9^e locatie in Hessen waar de autoriteiten dieren in gevangenschap moesten ruimen.

19 besmette boerderijen in Duitsland

In heel Duitsland zijn nu 19 varkenshouderijen of locaties – met varkens of wilde zwijnen in gevangenschap — besmet geraakt sinds AVP in 2020 in Duitsland opdook. Tot medio 2024 zat het AVP-virus uitsluitend in de oostelijke deelstaten van Duitsland, met 2 eenmalige besmettingen op varkenshouderijen in Nedersaksen en Baden-Württemberg.

In het oosten van Duitsland komt de situatie beetje bij beetje onder controle. In een toenemend aantal districten lijkt AVP te zijn verdwenen, maar is het virus zeker nog niet voorbij. Nog steeds worden in de deelstaten Saksen en Brandenburg langs de grens met Polen kadavers gevonden die positief testen, zoals onlangs bij de stad Gransee, ongeveer 85 km van de grens. Volgens TSIS zijn tot 1 december 2024 in totaal 6.373 besmette wilde zwijnen gevonden.

44 uitbraken in Polen in 2024

In Polen is intussen het aantal varkenshouderijen in 2024 alleen al opgelopen tot 44. Vooral de laatste uitbraak op een varkenshouderij is er een om te onthouden. In West-Pommeren moest medio september een varkenshouderij met 11.071 dieren worden geruimd om Afrikaanse varkenspest. Deze boerderij lag dicht bij stad Kolki, 80 km van de grens met Duitsland.

AVP kwam in 2014 voor het eerst Polen binnen. Naast de vele dode wilde zwijnen is het aantal besmette varkenshouderijen nu 552. Het gaat hier om zowel kleinschalige boerderijen als grote varkenshouderijen.