‘50 vlaggen ondersteboven’

50 vlaggen… Ik rijd aan het einde van een werkdag op de Provincialeweg tussen Kockengen en Breukelen. Gedurende de laatste paar kilometers hangt er aan elke lantaarnpaal een vlag. Ik tel er 50 in totaal. De vlaggen staan symbool voor het boerenprotest. Omgekeerd hangen ze zelfs, een teken van nood.

Je kunt er niet omheen in ons land: overal zien we uitingen van verzet, protest, boosheid en verdriet. Om over de grote onzekerheid nog maar te zwijgen. Want waar zijn boeren nou aan toe?

Falend beleid

Waar we ook niet omheen kunnen is de bijzonder knullige wijze waarop er door de overheid keer op keer omgegaan wordt met grote problemen in ons land. Het lijkt een trend te worden. Het maakt niet uit waar het over gaat: gas, kinderopvang, stikstof… De burger lijkt telkens de dupe te worden van falend beleid en de gebrekkige uitvoering daarvan. Beleid dat overigens door toedoen van een aantal scherpe politici getoetst wordt op legitimiteit, gelukkig maar.

Op het moment dat ik dit schrijf gaat LTO namens de verschillende belangenpartijen in gesprek met de verantwoordelijke ministers uit het kabinet. Bijzonder om te zien want, ondanks dat er voor de landbouw een gezamenlijke uitdaging ligt, lijkt het maar moeilijk te lukken om de sector te verenigen in één krachtige gesprekspartner.

Gelukkig leven we in een land dat de mogelijkheden biedt om je zorgen te uiten via het protest. Je vraagt (op ludieke wijze) aandacht voor een probleem. Dat is wat velen uit de boerenwereld hebben gedaan en nog steeds doen. Maar de afgelopen tijd zijn sommige protesten gaan kantelen. Van ludiek en publieksvriendelijk naar grimmig en soms ook gevaarlijk.

‘Wie niet horen wil, moet maar voelen’

Het doet me denken aan de uitspraak: “Wie niet horen wil, moet maar voelen.” Het gevaar van deze aanpak is dat je begrip en sympathie verliest. Achter de kantelende protesten zit veelal frustratie, boosheid, angst, het ‘niet gehoord voelen’ en dat is zeer begrijpelijk. Als de politiek doof lijkt voor het verhaal en de oplossingen uit de sector en er wordt voor je gevoel over jouw toekomst beslist, dan kan ik snappen dat je uit wanhoop acties onderneemt die achteraf beschouwd onverantwoord of ontoelaatbaar zijn.

Gaan de gesprekken tussen de sector en het kabinet iets opleveren? Niet als er niets te bemiddelen valt. Want een kenmerk van bemiddeling is dat beide partijen bereid zijn tot het gesprek maar ook tot een beweging naar elkaar toe. Ik ben benieuwd naar die beweging. Mijn hoop is dat het gesprek wat gevoerd is tussen de belanghebbenden, zal leiden tot oplossingen die recht doen aan boer, burger en natuur. Want dat verdienen alle partijen.

Wat mij betreft blijven de vlaggen hangen net zolang tot men er uit is, en dat er straks een reden is om ze om te draaien omdat we trots kunnen zijn op ons land.