1965: loeizware voerbakken van Bentheimer zandsteen

Drie voerbakken van Bentheimer zandsteen liggen buiten opgestapeld omdat ze niet meer nodig zijn. Het is 1965 en de veranderingen gaan snel. Er werden nieuwe stallen gebouwd en bestaande werden afgebroken of verbouwd. Daar pasten de oude zandstenen bakken niet meer in. Loeizwaar waren ze, het naar buiten slepen moet een hele klus zijn geweest.

Graafschap Bentheim

Het materiaal voor deze bakken kwam uit Duitsland, uit het graafschap Bentheim, vandaar de naam. Daar bevatte de bodem eeuwenoude zandsteenlagen. Het materiaal bleek goed bruikbaar om mee te bouwen. De ene na de andere steengroeve werd geopend, de uitgehakte blokken gingen onder meer de grens over naar Nederland waar ze aanvankelijk vooral gebruikt werden door de elite en voor overheidsgebouwen. Het zandsteen was immers duur, vooral vanwege de torenhoge transportkosten.

Later, met de komst van de stoomtrein, veranderde de situatie en werd de steensoort breder ingezet. Ook in boerderijen die zandsteen gebruikten als fundering, putrand én als trog voor de dieren. Vaak werden de blokken ter plekke door een steenhouwer op maat gemaakt en van hun uiteindelijke vorm voorzien.

Stoflongen

Opmerkelijk was dat deze steenhouwers zelden oud werden, ze stierven massaal aan wat we nu stoflongen zouden noemen. De oorzaak was het inademen van siliciumdioxide ofwel kiezelstof dat vrijkwam bij het bewerken van het zandsteen. In 1951 werd daarom het Zandsteenbesluit aangenomen, dat verbood per direct het werken met zandsteen.