‘Vader had niet gezien dat de banden verkeerd om zaten’

“De Primus was de tweede trekker van mijn vader. Hij had zijn eerste trekker – met ongebruikte hefinrichting – in 1951 ingeruild voor een Primus zonder. Zijn doel was de benzinetrekker vervangen door een dieselexemplaar. Voor de inruiltrekker kreeg hij meer dan hij er destijds nieuw voor gegeven had. Waarschijnlijk om het merk sneller te verspreiden en wat bekender te maken. De trekker die mijn zoon nu heeft, is een ander exemplaar. We hebben hem in 1997 gekocht en deze heeft wel een hefinrichting. Verder is hij identiek aan die van mijn vader.”

De Primus. – Foto’s: Jan Willem van Vliet

“Door zijn lage toerental met groot vliegwiel heeft hij veel kracht. Toen mijn vader de trekker nog niet zo lang had, was hij een keer aan het ploegen met een oude paardenploeg. Hij vroeg of ik met een vriendje met hem mee wilde gaan om op de spatborden te zitten. Het bevreemdde me wel een beetje. Het was leuk, maar waarom moest het? Hij bleek gewicht nodig te hebben, omdat hij anders steeds slipte. Een paar weken later zag iemand die toevallig op het bedrijf kwam dat de banden verkeerd om zaten. Zo had mijn vader hem afgeleverd gekregen. Het was de reden van het slippen. Dat voorval laat goed zien hoe de mechanisatie in 1951 in de kinderschoenen stond.”

Naam: Kornelis Topper (76). Woonplaats: Hoogezand (Groningen). Beroep: gepensioneerd akkerbouwer. Zoon Evert heeft het bedrijf in Kropswolde overgenomen.

“Deze trekker is gebouwd op rijcomfort. De vooras is geveerd en hij trilt ook nagenoeg niet. Verder heeft hij met ruim 25 kilometer per uur een redelijk hoge snelheid voor die tijd. Hij is eigenlijk gebouwd voor op de weg. Vandaar ook de standaard spatborden die altijd volliepen met grond, als we op een klei-achtig stuk zaten. Later hebben ze de trekker nog uitgerust met een zelfgemaakte houten cabine. Het kwam wel eens voor dat mijn ouders met de trekker op visite gingen, als het regende.”