Timmermans haalt scherpe randjes van Natuurherstelwet

In een zogenoemd non-paper gaat de Europese Commissie in op bezwaren die vanuit de lidstaten en het Europees Parlement naar voren kwamen over de Natuurherstelwet. Timmermans deelde de uitleg gisteren met de lidstaten en haalt de scherpe randjes ervan af.

In de verordening Natuurherstel staan verschillende doelstellingen op gebied van natuurherstel en biodiversiteit. Dan gaat het bijvoorbeeld over de vernatting van veenweidegebieden. Het gaat ook over de realisatie van tenminste 10% landschapselementen op landbouwgrond.

In de nieuwe uitleg staat dat het verslechteringsverbod niet zo strikt moet worden gelezen. De Europese Commissie stelt dat het verslechteringsverbod niet in de weg staat dat er projecten worden gerealiseerd ‘van overwegend publiek belang’. Ook als die projecten leiden tot onvermijdbare schade aan natuurgebieden. Voorwaarde is wel dat er geen alternatieven mogelijk zijn. Het verslechteringsverbod kan in de wet zo worden uitgelegd dat het een inspanningsverplichting is voor de lidstaten en geen resultaatsverplichting.

Lees verder onder het kader

‘In Natuurherstelwet geen verplichting grond uit productie te nemen’

Het percentage landschapselementen (10%) dat in de voorstellen van de Commissie staat, is geen verplichte doelstelling, niet voor de individuele lidstaten en ook niet voor de boer. ”Er is geen verplichting voor de boeren om 10% van hun land uit productie te nemen”, aldus het non-paper. Dat percentage is alleen genoemd als oriëntatiepunt (benchmark), zegt de commissie nu.

Lidstaten worden gevraagd het areaal agrarisch land met landschapselementen te vergroten tot ‘een bevredigend niveau is bereikt’. Hoe hoog dat nationale niveau is, kunnen de lidstaten zelf bepalen en dat percentage kan beneden de 10% liggen.

Vernatting veenweidegebieden nodig

Vernatting van veenweidegebieden heeft vooral tot doel de bijdrage vanuit het landgebruik aan de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Volgens de Europese Commissie dragen veenweidegebieden voor een groot deel bij aan de uitstoot van broeikasgassen uit de landbouw (25%). Berekeningen tonen aan dat met herstel van agrarisch veenweidegebied op EU-niveau meer dan de helft van de afgesproken doelstellingen voor 2030 haalbaar is, aldus de Europese Commissie.

Vernatten van veenweide moet economisch aantrekkelijk zijn voor boeren

Het team van Frans Timmermans stelt in het non-paper dat het flexibel om kan gaan met de doelstellingen op dat punt. Bijvoorbeeld door ook vernatting van niet-agrarische veenweidegebieden mee te tellen. De Europese Commissie zegt volledig te erkennen dat het vernatten van veenweide voor boeren en grondeigenaren ook economisch aantrekkelijk moet zijn. Boeren moeten worden erkend en financieel gewaardeerd voor de belangrijke bijdrage die ze leveren als ze koolstof vastleggen en de uitstoot van broeikasgassen verminderen, stelt de Europese Commissie.

Natuur in jaren 50 blijft als referentie gelden in Natuurherstelwet

In het stuk wordt de tekst in de oorspronkelijke voorstellen met een verwijzing naar het verlies aan biodiversiteit in de afgelopen 70 jaar afgezwakt. De voorstellen van de Europese Commissie zijn uitgelegd alsof de staat van de natuur terug moest naar de situatie in de jaren 50 van de vorige eeuw. Zo strikt moet dat niet worden gelezen, stelt het team van Timmermans nu. Al blijft de Europese Commissie erbij dat de situatie in de jaren 50 als referentie geldt.

Of ‘het water bij de wijn’ van Frans Timmermans voldoende is om de milieucommissie van het Europees Parlement voldoende tevreden te stemmen zal volgende week blijken. Als de milieucommissie het voorstel van de Europese Commissie afwijst (zoals ook de parlementaire landbouw- en visserijcommissies al deden), strand de natuurherstelwet alsnog.