Speelregels voor kinderen en hun ouders

Nu de schoolvakanties zijn aangebroken, zijn kinderen meer thuis en op het erf. Tijd om bestaande speelregels weer af te stoffen.

De schoolvakanties zijn weer ingegaan. Kinderen hebben zes weken vrij en zijn nu dus meer thuis. Tijd om de afspraken over veilig spelen af te stoffen. En iedereen weer bewust te maken van de risico’s die spelen op een boerenerf met zich meebrengen. Ongelukken blijken steeds weer in een klein hoekje te zitten. Wat vorig jaar tijdens de vakantie nog kon, kan nu misschien niet meer. Of andersom: het kan ook zijn dat wat streng verboden was, nu misschien wel ruimte kan krijgen. Situaties verschillen per bedrijf en per kind.

Wat altijd en overal geldt, is dat je als volwassene ogen in je rug moet hebben. Vertrouw er niet op dat kinderen zich altijd houden aan afspraken. En ga er ook niet van uit dat ze situaties kunnen overzien als het mis dreigt te gaan. Dat heeft niets te maken met de kwaliteit van de ouderlijke opvoeding. Het heeft te maken met onrijpe hersenen. Het brein van kinderen is nog volop in ontwikkeling. Iets dat voor volwassenen volkomen logisch lijkt, is dat voor kinderen niet of niet altijd.

Kinderen zijn speels

Los daarvan: kinderen zijn speels. Een grote bult gras is voor hen geweldig spul om in te springen en rond te dollen. Ze zien het niet als bedrijfsmatig iets waar je beter bij weg kunt blijven, omdat er alweer een volle opraapwagen aan komt. Hoe erg dat mis kan gaan, bleek vorig jaar bij een gezin in Zuid-Holland. Iedereen dacht dat de kinderen nog lagen te slapen, niemand had gezien dat de oudste stilletjes al was opgestaan om te kijken naar het inkuilen. De grote grasbult prikkelde kennelijk zijn fantasie. Hij sprong erop, zakte er in weg en werd prompt overladen met een nieuwe lading gras uit de achteruitrijdende opraapwagen.

Een grote bult gras is voor een kind geweldig spul om in te springen en rond te dollen

Degene die er achter aankwam met de trekker en de verdeler, zag het kereltje daardoor ook niet. Pas na een paar keer heen en weer rijden om het gras stevig aan te drukken, werd tussen de groene plukken een handje zichtbaar. De familie deed recent het verhaal in Boerderij in de hoop dat anderen er iets aan zouden hebben. Het liep uiteindelijk goed af met hun zoontje. Maar het voorval illustreert hoe onverwacht maar ook hoe snel het mis kan gaan.

Tot hier en niet verder

Veiligheidsorganisatie Stigas hamert er keer op keer op dat een boerenerf een plek is waar gewerkt wordt en waar spelende kinderen dus niets te zoeken hebben. Net zoals je kinderen niet laat spelen in een fabriek met draaiende machines. Zo zou je ze ook weg moeten houden van een erf met vee, mestkelders, trekkers, rooiers en ander zwaar materieel.

De praktijk is echter weerbarstig, omdat wonen en werken op een boerderij nou eenmaal nauw met elkaar verweven zijn. Privé- en werkterrein zijn niet altijd zichtbaar gescheiden. Voor kinderen is het verschil al helemaal niet duidelijk. Er zijn bedrijven die een gele streep hebben aangebracht: tot hier en niet verder. Het kan inzicht geven, maar het is geen belemmering om een bal die per ongeluk aan de andere kant van de streep terecht komt, achterna te gaan. Of met de hond mee te lopen die meestal wel overal toegang heeft.

Blauwe plekken en schaafwonden

Een stevig afsluitbaar hek is beter om een snelle ondoordachte oversteek te verhinderen. Lastig is dat dit niet overal kan, geen erf is immers hetzelfde. Dan komt het aan op afspraken maken en toezicht houden, want kinderen vergeten doorgaans sneller dan je lief is.

Jonge kinderen, zeker in de basisschoolleeftijd, hebben daarom ondanks opgestelde regels ook toezicht nodig. Ze in een kooi houden, hoeft niet en dat is ook niet wenselijk. Buiten spelen is immers heel gezond voor een goede ontwikkeling. Dat een kind daarbij blauwe plekken en schaafwonden oploopt, is een gegeven. Maar het moet niet erger worden dan dat. Door afspraken opnieuw te maken, te herhalen en iedereen voor de komende weken weer op scherp te zetten, blijft de kans op nare ongelukken zo klein mogelijk.