Rekenmodel VStacks functioneert niet goed

Den Bosch – Het was min of meer bij toeval dat de provincie Noord-Brabant ontdekte dat het wettelijke voorgeschreven rekenmodel om geurhinder bij veehouderijen te berekenen niet goed functioneert.

Noord-Brabant trad vandaag met de grote twijfels aan het huidige berekeningssysteem naar buiten.

Normaal gesproken heeft de provincie geen actieve rol bij geurhinder. In de Wet geurhinder en veehouderij (Wgv) is bepaald dat gemeentes voor vrijwel alle veehouderijen beslissen aan welke geurnorm ze moeten voldoen. Provincies zijn bij nog geen 1 procent van de vergunningen betrokken.

De provincie faciliteerde kortgeleden de gemeente Gemert-Bakel bij een situatie waarbij sprake was van geuroverlast op een vleeskuikenhouderij. De oplossing van het probleem werd gezocht in het verplaatsen en verhogen van de schoorsteen op de stal. Om de klachten te verminderen, werd in de berekeningen gevarieerd met de emissiehoogte. Bij deze berekeningen werd gebruik gemaakt van VStacks. Tot grote verbazing van provincie bleek het VStacks-systeem bij het variëren met de emissiehoogte tussen 5 en 10,5 meter geen merkbaar verschil op te leveren in de berekende geurimmissie-concentraties. Terwijl logischerwijs bij een hogere emissiehoogte een verlaging van de immissieconcentratie verwacht zou mogen worden. Een vervolgonderzoek bleek vervolgens bij een emissiehoogte van circa 7 meter een piek in de berekende immissieconcentratie in de omgeving op te treden. Dit was een dermate onverwachte uitkomst dat de provincie steeds meer ging twijfelen of het rekenmodel VStacks wel overeenkomt met de werkelijkheid.

Omdat de provincie zichzelf niet als de probleemeigenaar ziet en dat in het kader van de Wgv ook niet is, werd contact opgenomen met het verantwoordelijk ministerie. Noord-Brabant kwam echter al snel tot de conclusie dat op het ministerie van Infrastructuur & Milieu (I&M) de urgentie van het gesignaleerde probleem niet erg hoog inschatte. Deze opstelling van I&M bracht GS van Noord Brabant ertoe een onafhankelijk adviesbureau – Witteveen+Bos –  in de arm te nemen om te onderzoeken of de berekeningen van de provincie wel klopten en of de twijfel aan VStacks terecht was.

Witteveen+Bos kreeg de opdracht om een vergelijking te maken tussen het Nieuw Nationaal Model (Stacks) en het daarvan afgeleide rekenmodel VStacks. De adviseurs kwamen tot dezelfde conclusie als de provincie.

Verantwoordelijk projectleider René Jansen van Witteveen+Bos: “Onverwacht voor ons was te moeten constateren dat het concentratieprofiel in de berekeningen met VStacks inderdaad niet consistent was. Bij verhoging van emissiehoogte verwacht je daar effecten van te zien, maar dat was niet zo. De verandering van emissiehoogte had merkwaardigerwijs geen effect in het rekenmodel. Opvallend was dat dergelijke patronen niet in het moedermodel – Stacks – optraden.”

Jansen constateert verder dat VStacks-berekeningen over het algemeen een hogere geuremissie opleverden dan bij Stacks het geval is. Volgens Jansen leidt dit maar tot een conclusie: “Naar onze mening ligt een evaluatie van VStacks voor de hand.”