Afbeelding ter illustratie. Een man en een vrouw kijken door het raam van een boerderij. Foto: ANP / Hollandse Hoogte / Flip Franssen BoerenlevenColumn

‘Positie van de boerin is niet altijd leuk’

Het bedrijf heeft altijd voorrang. Hij vindt dat normaal, zij heeft er moeite mee. De positie van boerinnen is niet altijd prettig.

Jorien is een levenslustige vrouw met een brede interesse. Ze trouwt op haar 22ste met Dirk. Hij is de jongste zoon van een boer. Na veel gesteggel nemen ze uiteindelijk het bedrijf van zijn ouders over. Veel gepraat werd er niet bij hem thuis: het was hard werken en daardoor ontving je waardering.

Na verloop van tijd werden er kinderen geboren: vier in totaal. Jorien had, naast haar taken op de boerderij, haar handen vol aan het gezin. En Dirk? Hij is een ambitieuze ondernemer. Altijd aan het werk, grote stappen maken, investeren en doorgroeien. Achteraf gezien is het heel knap wat Jorien en Dirk gepresteerd hebben, waar ze nu staan met hun bedrijf.

De spil om wie het draait

De opvoeding van de kinderen kwam vooral op de schouders van Jorien terecht, want Dirk heeft weinig tijd. Ook de huishouding, de administratie en andere hand-en-spandiensten verzorgde zij. Jarenlang heeft ze het gevoel aan niets anders meer toe te komen dan haar taken in huis en op het bedrijf. In die periode voelt ze zich vaak eenzaam. Als ze erover begint bij Dirk, dan loopt dit nogal eens uit op onenigheid. Hij vindt dat hij meer nodig is op het bedrijf dan in zijn gezin, tenminste zo lijkt het. Het bedrijf krijgt altijd voorrang en daar valt niet over te praten.

Nu Jorien ouder wordt en de kinderen volwassen zijn, vraagt ze zich af: is dit het nou? Het bedrijf lijkt steeds meer van haar te vragen, want er is werk genoeg. In feite is ze de spil van de onderneming. Dirk vindt het heel normaal dat ze doet wat hij van haar vraagt en dat ze lange dagen maakt. Tijd om eens even weg te gaan is er niet. Laat staan voor een korte vakantie. De momenten die ze samen hebben, worden steeds schaarser: Jorien voelt dat ze de verbinding met Dirk aan het kwijtraken is.

Hij vindt het belachelijk dat ze buiten de deur wil gaan kijken

Ze zou graag een opleiding willen volgen om zichzelf verder te ontwikkelen. Er is meer in het leven dan de boerderij, toch? En leren dat kon ze altijd wel. Als ze dat aankaart bij Dirk, ontstaat er opnieuw onenigheid. Hij vindt het belachelijk dat ze buiten de deur wil gaan kijken, zoals hij het noemt. Er is toch genoeg uitdaging op de boerderij?

Ook wrijving tussen vader en zoon

Intussen is één van de zoons in de maatschap gekomen. Hij wil wel boer worden. Maar het vlot niet zo tussen vader en zoon en de verschillen tussen beide mannen lijken met de dag groter te worden. Dirk klaagt bij Jorien over zoon en zoonlief klaagt bij haar over pa. Ze zit tussen twee vuren in, zo voelt het.

Dit kan niet langer zo, moet ze gedacht hebben. “We zoeken hulp of ik vertrek”, zegt ze tegen Dirk. Die stemt uiteindelijk in met hulp.

Gelukkig zijn er veel situaties waarin het samenwerken en samenleven met partners en gezinnen op de boerderij goed gaat. Aan de andere kant kom ik met enige regelmaat situaties tegen die lijken op wat hierboven beschreven staat. Het is overigens een fictieve situatie: wat ik beschreef, is niet letterlijk zo gegaan en Jorien en Dirk zijn verzonnen namen. Maar uit de praktijk blijkt dat de positie van veel vrouwen op de boerderij niet altijd prettig of benijdenswaardig is. En dat verdient aandacht en actie.