‘Opeens wil de Kamer toch een stikstofdebat’

D66 ving de afgelopen weken twee keer bot bij de coalitiepartijen toen de partij om een debat vroeg over het stikstofdossier. Deze week kreeg de partij toch steun voor een stikstofdebat. Het verschil tussen steun of geen steun zat in een paar woordjes.

Dinsdagmiddag na de stemmingen is het in de Tweede Kamer tijd voor de regelingen. Dan kunnen Kamerleden voorstellen doen om debatten te houden. Caroline van der Plas (BBB) heeft wekenlang tijdens de regelingen gevraagd om een debat over de wolf. Steeds zonder succes. Soms wint de aanhouder. Maar het kan ook zijn dat er in het verzoek een kleine aanpassing komt, waardoor er opeens wel een meerderheid is.

Nu gekoppeld aan debatverzoek

Twee weken achtereen, op 14 januari en op 21 januari, probeerde Podt tevergeefs steun te krijgen voor een debat over stikstof. De vier regeringspartijen hielden het tegen. “Geen steun”, klonk het eensgezind.

Afgelopen week bleken de piketpaaltjes opeens te zijn verzet. Het was opnieuw D66, nu bij monde van Hans Vijlbrief, die om een debat vroeg. Zijn verzoek week inhoudelijk nauwelijks af van de eerdere debataanvragen van zijn partijgenoot Podt. Hij wilde een debat over stikstof met de minister en de staatssecretaris van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN). En hij zei er nog iets bij: “Ik vraag om een brief binnen drie weken en om een debat voor het reces.”

Als bij toverslag was de coalitie van mening veranderd. Nu waren PVV, BBB, NSC en VVD opeens voor een debat. Waarom nu wel? VVD’er Van Campen legde er de vinger op: “steun, maar nadrukkelijk onder de voorwaarden die de heer Vijlbrief erbij benoemt.” Wat die voorwaarden waren? Een brief van het kabinet binnen drie weken. Als het verzoek om die brief niet was gekoppeld aan het debatverzoek, had de coalitie het niet gesteund. De coalitie had geen zin in een debat zonder te weten waar het kabinet mee komt.

Die brief binnen drie weken hoefde van Van der Plas niet. “Ik zou zeggen: laat de brief komen zodra die kan komen, zonder deadline.” Zij ondersteunde wel het idee van Esther Ouwehand (Partij voor de Dieren) om ook premier Schoof te laten aanschuiven.

Premier wel erbij, niet erbij

Dat laatste vond de PVV weer geen goed idee: “Wij willen een debat met alleen de minister van LVVN en niet met de premier”, zei Nijhof-Leeuw.

Dat verschil van mening (wel premier erbij, geen premier erbij) laat zien dat binnen de coalitie de belangen niet altijd overeenkomen. Waar de ene partij (BBB) er belang bij heeft om het stikstofprobleem uit te smeren over zoveel mogelijk departementen en partijen, vinden andere partijen het prima dat alleen de BBB-minister op landbouw daarmee wordt opgezadeld.

Bij NSC en VVD lijkt de algemeen heersende opvatting: BBB vindt dat het stikstofprobleem anders opgelost kan worden. Nou, laat dan maar zien! PVV lijkt zich daar nu bij te hebben aangesloten, waardoor BBB in elk geval op dit dossier in een geïsoleerde positie dreigt te komen.