Mogelijke verplichting van vrijloopkraamhokken

Het convenant dierwaardige veehouderij is vrijwel uitgewerkt. Tijdens een CoViVa-symposium vertelde POV-voorvrouw Linda Verriet vrijloopkraamhokken zeer waarschijnlijk verplicht worden.

Vrijloopkraamhokken en krulstaarten zijn voor de varkenshouderij veruit de belangrijkste thema’s in het convenant dierwaardige veehouderij. Dat vertelde POV-voorzitter Linda Verriet dinsdag 18 maart, tijdens een symposium van de Coalitie Vitale Varkenshouderij (CoViVa). In 2030 hebben varkens een krulstaart, staat in de nieuwe en tevens eerste flyer van CoViVa. De overgang naar vrijloopkraamhokken wordt hoogstwaarschijnlijk wettelijk vastgelegd, via een zogeheten Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) vertelt Verriet.

In het convenant dierwaardige veehouderij leggen de varkenssector, de Dierenbescherming en het ministerie vast hoe het dierenwelzijn meer centraal komt te staan op varkensbedrijven. De afspraken daarover worden deze maand afgerond. Daarnaast treedt 1 juli dit jaar een aantal AMvB’s in werking. Dat wil de Tweede Kamer, om verscherpte welzijnseisen te stellen, legt Verriet uit. Deze AMvB’s liggen vanaf 1 april ter consultatie. Zeer waarschijnlijk komt er ook een AMvB die betrekking heeft op vrijloopkraamhokken.

Onafhankelijke controledienst

Onderdeel van het convenant dierwaardige veehouderij is een onafhankelijke autoriteit die controleert of iedereen zijn afspraken nakomt. Voor vrijloopkraamhokken is een grotere stal nodig dan met traditionele kraamhokken. Dat gaat niet zonder vergunning. Een varkenshouder mag niet als schuldige worden aangewezen als die geen vrijloophokken heeft, terwijl de gemeente of provincie geen omgevingsvergunning afgeven. Daar let de autoriteit op.

Een ander voorbeeld dat Verriet geeft, gaat over de meerkosten. Ze vertelde dat de meerkosten van een lange staart € 24 per varken zijn. Bij nieuwbouw zijn vrijloopkraamhokken 1,5 maal duurder dan gangbare hokken. Om uit de kosten te komen zou de varkenshouder dan 21% meer voor zijn biggen moeten beuren. De autoriteit zal ook toetsen of afnemers van varkens deze meerprijs betalen, betoogt Verriet. Een voorbeeld van een onafhankelijke autoriteit is de Autoriteit diergeneesmiddelen (SDa) die het antibioticagebruik in de veehouderij monitort.

Vanuit de Tweede Kamer of dierenbeschermingsorganisatie ligt de varkenshouderij regelmatig onder vuur. Voorbeeld is het langeafstand transport van biggen. Of het fixeren van zeugen gedurende de hele lactatie. Garanties zijn er niet. Niettemin hoopt Verriet dat met dit convenant en de AMvB’s de sector komende jaren met rust wordt gelaten en zich dan verder kan ontwikkelen.

Meer doelsturing

De CoViVa is een samenwerking tussen het landbouwministerie, ketenpartners en de varkenshouderij. Het collectief begeleidt en voert ook zelf projecten uit. Het eerste actieprogramma is afgelopen. Het nieuwe actieprogramma is vrijwel gereed en daarin wordt tot 2040 vooruit geblikt. Doelsturing is daarbij het centrale begrip. Naast vergunningverlening wordt dat begrip het liefst op zoveel mogelijk terreinen van toepassing. De varkenshouder bepaalt dan zelf hoe hij voldoet aan voorschriften op gebied van emissies, circulariteit, dierenwelzijn, enzovoorts.

Om dit vooruit te helpen wil de CoViVa een netwerk van vijftig praktijkbedrijven samenstellen die op allerlei terreinen kennis gaan verzamelen. Bijvoorbeeld op het gebied van vrijloopkraamhokken in relatie tot het sturen op emissies. In Gelderland zijn twee vergunningen verleend voor vleesvarkensstallen op basis van doelsturing. Door bezwaren en ook de uitspraak van de Raad van State eind vorig jaar over intern salderen kunnen deze voorlopig niet worden afgeven.