‘Leefgebied wolf beperken tot natuurterrein’

Hooguit een paar schrammetjes, aldus bagatelliseert voorzitter Nico Koffeman van de Stichting De Faunabescherming de herhaalde confrontatie van de wolf met mensen op Landgoed Den Treek. Hij stapt naar de rechter als de provincie Utrecht een afschotvergunning verleent. Zijn houding is stuitend; alsof de angst voor serieus agressief gedrag van de wolf niet bestaat. Utrecht roept niet voor niks mensen op even niet met kinderen het bos in te gaan. Den Treek is afgesloten voor publiek.

Stuitend ook omdat de wolven dit schadejaar weer meer dieren doden dan voorgaande jaren. Zoals recent in Ede: bij een boer werden 41 schapen doodgebeten. Over zinloos agressief gedrag gesproken! Vanaf 1 november 2023 staat de teller al op ruim 1.400 dieren, gemiddeld 62 per week. En dan hebben we het hier nog niet over de schade voor de eigenaren. Deze loopt in de tienduizenden euro’s.

Grens aan acceptatie schade en dreiging overschreden

Nederland huisvest zo’n 80 wolven, verdeeld over tien roedels en enkele zwervende exemplaren. Het is een forse toename. Faunabeheerder BIJ12 registreerde afgelopen winter nog 51 wolven. Met het aantal wolven stijgen ook de aanvallen. Wolfwerende rasters hebben maar beperkt effect. We kennen de filmpjes waarop wolven over metershoge hekken klimmen. Zoek anders maar eens op YouTube.

Draagvlak neemt af

Het draagvlak voor de wolf onder de bevolking neemt af. Logisch, gelet op alle confrontaties. De periode van wennen aan de wolf, wat de overheid in 2015 bij de terugkeer van de wolf nog predikte, is wel voorbij. De gebezigde term ‘samenleven’ met de wolf staat onder druk. Je kunt je de vraag stellen voor hoeveel exemplaren eigenlijk plek is in Nederland, en ook waar deze dieren zich mogen ophouden. Een discussie is gerechtvaardigd, ongeacht de status van bescherming van het dier. In de Flora- en faunawet zijn over een ander beschermd dier, het wild zwijn, al jaren geleden duidelijke afspraken gemaakt. Dit dier heeft de ruimte op de Veluwe, De Meinweg en Meerlebroek; daarbuiten geldt een nulstandbeleid. Wat betekent dat het dier buiten die gebieden wordt afgeschoten. En zelfs op de Veluwe geldt een zogenoemde standregulatie. Jaarlijks wordt daar op zwijnen gejaagd. Waarom kan dit ook niet voor de wolf?

Het verschil zit in de beschermingsstatus, tussen ‘gewoon’ beschermd en ‘strikt’ beschermd. Die status zit diep verankerd in verdragen en Europese richtlijnen. Een bescherming is zeker gerechtvaardigd als het dier in het voortbestaan bedreigd wordt. Als dit niet meer het geval is, of sterker, het dier zelf een bedreiging is, gelden andere maatstaven. Zou je denken. Maar de verandering van status doorloopt een ingewikkelde, en tijdrovende periode. Organisaties als De Faunabescherming bijten zich daarin vast. Waar ligt voor hen de grens?

Wolf onder voorwaarden doden

Koffeman kan een afschotvergunning wel een ‘kansloze exercitie’ noemen, maar dat is niet terecht. Er is ruimte binnen de geldende regels. In een reeks landen, zoals de Baltische staten, Polen, maar ook in Frankrijk en Zweden mag de wolf onder voorwaarden nu al worden gedood. De populatie mag niet in gevaar komen. Dat lijkt in Nederland met 10 roedels geen probleem. Nederland zou die route kunnen oppakken.

Er is ook draagvlak voor ingrijpen. De wolf verliest aan populariteit, bleek onlangs uit een peiling onder Nederlanders. De sfeer zal er na Den Treek niet beter op zijn. Ook in de Tweede Kamer is weinig enthousiasme meer voor de vrije status.