Nu de Europese Commissie werkt aan de herziening van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) voor 2027-2032, groeit de aandacht voor gelijkheid tussen mannen en vrouwen in de landbouw. Foto: Canva Algemeen • Achtergrond

Agrarische vrouwen onmisbaar voor de toekomst van de landbouw

Redactie

Margreet Welink

redacteur boerenleven

Vrouwen zijn niet in beeld bij Europese beleidsmakers. In het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) zou dat anders moeten, want de inbreng van agrarische vrouwen is onmisbaar voor de toekomst.

Agrarische vrouwen spelen een cruciale rol in de Europese landbouw. Toch worden ze systematisch uitgesloten van beleid, financiering en innovatie. Dat blijkt uit onderzoek van Wageningen University & Research (WUR).

Nu de Europese Commissie werkt aan de herziening van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) voor 2027-2032, groeit de aandacht voor gelijkheid tussen mannen en vrouwen in de landbouw. Het blijkt dat de stereotype opvatting dat boeren mannen zijn, diep verankerd zit in beleid en cultuur. Daardoor hebben vrouwen minder toegang tot grond, financiering en opleidingen. Land wordt vaker geërfd door zonen dan door dochters en weduwen verliezen vaak de zeggenschap over de boerderij. Deze disbalans vormt een bedreiging voor de toekomst van de landbouw in Europa.

Vrouwelijke initiatieven zoals boerderijwinkels en agrotoerisme worden vaak niet erkend als volwaardige landbouwinnovatie

Boerinnen krijgen minder makkelijk een lening

Een inclusiever landbouwbeleid, waarbij vrouwen gelijk zijn aan mannen, is essentieel voor een duurzame voedselproductie. Immers: vrouwelijke agrarische ondernemers blijken vaak een milieuvriendelijke bedrijfsvoering te hebben. Ook maatschappelijk gezien is de vrouwelijke inbreng onmisbaar. Vrouwen spelen bijvoorbeeld een belangrijke rol in onder meer de korte keten. Die versterkt de band tussen boeren en consumenten.

Door de meestal geringere omvang van hun bedrijf krijgen ze echter moeilijker een lening. Geldverstrekkers richten zich meestal op grootschalige, traditionele bedrijven, terwijl veel vrouwen juist kleinschaliger werken.

Wat ook meespeelt bij de problemen om een lening te krijgen is dat vrouwelijke initiatieven, zoals boerderijwinkels, educatieprogramma’s en agrarisch toerisme, vaak niet erkend worden als volwaardige landbouwinnovaties. Het huidige landbouwbeleid, inclusief de financiering, legt meer nadruk op technologische vooruitgang en grootschalige productiviteitsprojecten. En dat draagt verder bij aan de onderwaardering van vrouwelijke innovatoren en ondernemers.

Lees ook: ‘Boerinnen doen niet aan borstklopperij’

Gendergelijkheid centraal stellen

De stereotype opvattingen over ondernemers zijn dus nog altijd vooral op mannen gericht. Dit vertaalt zich ook in taalgebruik: in veel Europese landen gebruiken beleidsmakers in documenten enkel de mannelijke term voor ‘boer’. Daardoor zijn vrouwen niet zichtbaar in de statistieken en komen ze ook niet voor in het beleid.

De herziening van het GLB is een kans om gendergelijkheid én duurzaamheid centraal te stellen. De onderzoekers pleiten voor zogeheten ‘systematische gender-mainstreaming’ in zowel beleid, financiering als opleidingsprogramma’s. Ook moeten agrarische vrouwen betere mogelijkheden krijgen om te netwerken en toegang te krijgen tot financiering die aansluit bij hun innovatieve, sociale en ecologische benaderingen.

Daarmee zijn vrouwen niet alleen essentieel voor de toekomst van de landbouw maar ook voor het creëren van duurzame en veerkrachtige plattelandsgemeenschappen. Een inclusief beleid kan deze transitie versnellen en zowel de landbouw als de samenleving als geheel versterken.

CM-Block Knop LEES MEER ARTIKELEN OVER HET GEMEENSCHAPPELIJK LANDBOUWBELEID

Lees ook