Foto: Hans Prinsen BoerenlevenAchtergrond

Hitte en droogte zorgen voor mentale stress bij boeren

Droogte geeft extra werk en extra zorgen. Boeren zijn prikkelbaar en liggen ’s nachts te malen. Vooral jonge boeren schamen zich daarover.

Het is heet en gortdroog. In 2 maanden tijd heeft het Nederlandse landschap een mediterraan uiterlijk gekregen. Weeronline deelt hoge weercijfers uit, bedoeld voor burgers met plannen om de barbecue aan te steken of om naar het strand te gaan. Boeren uiten hun ergernis over die weercijfers op social media, zoals melkveehouder Dirk Bruins:
Lees verder onder de tweets

De hitte en droogte betekent veel extra werk, zeker voor zij die beregenen, zoals akkerbouwer Jacob Jan Buth uit Sommelsdijk:

Melkveehouder Bart Jan Nagel uit Leimuiden schrijft op Facebook dat hij slapeloze nachten heeft doordat hij elke keer de regenhaspel moet verzetten. Ook melkveehouder Jeroen Ohlen uit Nederasselt heeft ‘de knollen wel op’ door het verzetten van de haspel bij nacht en ontij. “Steeds onderbroken nachten, daar wordt het lontje kort van.”

Meeste zorgen bij varkenshouders

De meerderheid van de boeren beregent niet, maar zorgen en korte lontjes hebben ze evengoed. Uit een online-enquête van Boerderij bleek dat twee derde van de akkerbouwers zich zorgen maakt over het uiteindelijke effect van de droogte. Een kwart maakt zich zelfs heel veel zorgen.

Van de melkveehouders maakt de helft zich een beetje tot heel veel zorgen, de meeste zorgen zitten opmerkelijk genoeg bij varkenshouders: ruim 62% maakt zich in meer of mindere mate zorgen over het effect op hun bedrijf. Zij kampen minder met de droogte dan met de warmte die na verloop van tijd moeilijk uit de stallen te houden is.

Varkens vreten minder, groeien minder goed, geven minder melk, dekberen doen niet wat ze moeten doen, de uitval onder zeugen is groter en noem maar op. Het effect zal waarschijnlijk doorwerken tot in het najaar dat van nature voor de zeugenhouderij toch al het lastigste seizoen is.

De zorgen, de stress en het extra werk, dat alles uit zich bij de meeste boeren voornamelijk in prikkelbaarheid, ’s nachts liggen malen, nog harder werken en het optreden van allerlei fysieke klachten zoals hoofdpijn. Iets meer dan 16% wordt juist stil en trekt zich terug.

Resultaten enquête

  • 62% van de boeren geeft aan dat hun bedrijf heel erg te lijden heeft van de droogte, 33% zegt ‘een beetje’ en krap 4% heeft geen last van de droogte.
  • Ruim 53% van de boeren maakt zich zorgen over het effect van de droogte op hun bedrijf. Bij akkerbouwers is dit 60%.
  • 62% van de varkenshouders maakt zich zorgen, maar dan over het effect van de hitte op de productie.
  • Van boeren tot 30 jaar schaamt 50% zich voor het feit dat ze zich zorgen maken. Bij ouderen is dat 23%.
  • Oudere boeren praten meestal wel over hun zorgen, jongeren niet. Zij zoeken het vooral in harder werken.

Jonge boeren schamen zich voor bezorgdheid

Opmerkelijk zijn de verschillen in leeftijdscategorie. De jonge boeren, tot 30 jaar, maken zich net zoveel zorgen als de senioren, alleen schamen zij zich hier veel vaker over. Terwijl 23% van de 50-plusboeren schaamtegevoelens heeft, is dat voor de jongeren bijna 50%.

Ze vinden dat een goede ondernemer zich over zulke dingen geen zorgen zou horen te maken, het hoort bij het ondernemersrisico. Zij maken zich wel zorgen en denken daardoor een minder goede ondernemer te zijn of te worden.

Jonge boer praat minder over zorgen

Erover praten doen de jongeren ook veel minder dan de ouderen. 42% van de 30-minners deelt hun zorgen niet, deels omdat ze zichzelf niet tot de categorie praters rekent, deels omdat het naar hun idee toch geen zin heeft. Een ander kan immers ook niet voor regen zorgen.

Hun oplossing zit hem vooral in nog harder werken. Oudere boeren praten er veelal wel over, vooral met hun partner maar ook wel met collega’s. 20% houdt zijn zorgen voor zich en praat er met niemand over.

‘Het grasland is hartstikke kapot, gaat dat wel weer herstellen zodat ik volgend jaar genoeg voer kan winnen?’

Melkveehouder Jeroen Ohlen schaart zichzelf niet onder de praters, maar zorgen maakt hij zich wel. “Het grasland is hartstikke kapot, gaat dat wel weer herstellen zodat ik volgend jaar genoeg voer kan winnen?”, vraagt hij zich voortdurend af.

En dat zijn koeien het met die hitte zwaar hebben, vindt hij ronduit akelig om te zien. “We ventileren 24 uur per dag maar het is erg pittig voor ze.”

Ook voor hemzelf is het pittig, het tobben, het extra werk en de gebroken nachten. Net als iedereen hoopt hij vurig op regen. “En anders? Anders weet ik het ook niet meer.”

Beheer
WP Admin