Henk Kerkers teelt honderd soorten vergeten en exotische groenten

Op zijn bedrijf Bijzonder Brabants teelt Henk Kerkers kleinschalig honderd groenten- en vijftig kruidensoorten in De Peel. Dit jaar bestaat de onderneming tien jaar. Telen op zandgrond is vaak een uitdaging, maar biedt ook mooie kansen, zegt hij.

Boerentenen, rammenas, boterbonen: het zijn enkele vergeten groenten die via Bijzonder Brabants letterlijk weer op de kaart staan. Eigenaar Henk Kerkers (60) teelt vele soorten voor tien restaurants in de regio. Daarnaast richt hij zich op niet alledaagse groenten uit andere werelddelen, zoals bataten en Tibetaanse komkommers. Zo kan Kerkers zijn liefde voor bijzondere groenten kwijt, en hebben de restaurants een verhaal bij groenten die ze normaal niet snel zouden serveren.

Kerkers houdt van verandering. Het lag voor de hand dat hij als zoon uit een gezin van melkveehouders, en met een HAS-diploma op zak, een traditioneel agrarisch bedrijf zou beginnen. Maar hij nam een andere afslag en werkte onder meer bij de Rabobank. Na jaren begon het te kriebelen. Als lid van de gemeenteraad van Deurne werd hij voorgedragen als wethouder, een functie die hij tien jaar vervulde. “Een spannende tijd die ik niet had willen missen”, blikt hij terug. “Maar het is ook heel intensief. Na de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 was het een goed moment om iets anders te gaan doen.”

Inspiratieboerderij van anderhalve hectare

Lang hoefde Kerkers niet na te denken over zijn toekomst. “De ochtend nadat ik afscheid nam, had ik al een plan”, zegt hij. Hij werkte al met plezier als vrijwilliger in een groentetuin bij natuurcentrum de Ossenbeemd in Deurne. “Daar teelde ik vergeten en bijzondere groenten en liet bezoekers daarmee kennismaken. Dat wilde ik zelf op professionele basis gaan doen. Alleen woonden we toen nog in een gewone woonwijk. Na een tijdje lukte het om een boerderij te kopen en konden we aan de slag.”

In lupine werk ik veel samen met andere telers, het is leuk om samen te oogsten en kennis te delen’

De ondernemer noemt zijn bedrijf een inspiratieboerderij. De teeltoppervlakte is met anderhalve hectare vergeleken met een gemiddeld bedrijf met vollegrondsgroenten piepklein, maar het lukt er om honderd soorten groenten en vijftig soorten kruiden te telen. Bij die aantallen blijft het, om alles behapbaar te houden met het vele handwerk dat erbij komt kijken. Het bedrijf is niet biologisch gecertificeerd, maar richt zich wel op duurzaam telen. Anders dan dat Kerkers ooit leerde op de agrarische opleiding – “in de jaren ‘80 draaide nog alles om schaalvergroting en teeltmaximalisatie” – kijkt hij nu hoe hij met weinig middelen kan telen en de bodem gezond houdt.

Kervelwortel geliefd bij toprestaurants

Telen op zandgrond in De Peel is een uitdaging, waarbij Boer Henk het mooi vindt om te zien wat er allemaal mogelijk is. Door de jaren heen leerde hij welke beperkingen en kansen er zijn. “Zo is kervelwortel geliefd bij toprestaurants, maar heeft hier geen kans van slagen”, legt hij uit. Als een teelt of een oogst mislukt, is dat geen probleem. “Ik vertel altijd dat de natuur bepaalt. Als teler en als restauranteigenaar kun je best uitleggen dat je niet altijd alles kunt oogsten wat je wilt.” Aardappelen zijn in De Peel een succes, met minder kilo’s en meer smaak als uitgangspunt. En tegen de verwachtingen in lukt het goed om Cantaloupe-meloenen te telen.

Een ander gewas waarmee Kerkers succes oogst is lupine. Het is een gewas dat in de eiwittransitie een belangrijke rol speelt en zanderige grond nodig heeft met een goede afwatering. Kerkers richtte telersvereniging LuPeel op, dat met andere marktpartijen werkt aan het opzetten van een duurzame lupineketen. Kerkers: “In lupine werk ik veel samen met andere telers. Het is leuk om gezamenlijk te oogsten en kennis te delen.”

Aandacht voor gezonde voeding

Ook in andere projecten is Boer Henk actief. Zo is hij voorzitter van Klasseboeren, een vereniging met zeventig leden die kinderen van basisscholen uitleg geven over voedsel en hun bedrijf. En ook na tien jaar pakt hij nog nieuwe initiatieven op, bijvoorbeeld rond het thema gezondheid. “Het aantal welvaartsziekten door eetgedrag groeit. Pure producten, die niet zijn bewerkt door de industrie, helpen bij een gezond eetpatroon”, legt hij uit. Daarom gaat Kerkers samen met de organisatie Caring Doctors diners houden voor specialisten uit de gezondheidszorg, om het belang van gezonde voeding onder de aandacht te brengen.

Lees ook: ‘Rode biet vaker op het bord’