Een turbo voor fermentatie in de koeienpens

Al decennialang wordt onderzoek gedaan naar het functioneren van de koeienpens. Daarbij wordt specifiek gekeken naar het optimaliseren van de werking van de pensflora. Bekend is dat een aantal typen toevoegingen aan het voer de pensflora stimuleert. Denk aan specifieke zuren, levende gisten en speciale vetzuren. “Maar er zijn slechts een paar bestanddelen die het fermentatieproces in de koeienpens écht positief beïnvloeden”, zegt Nico Vreeburg. Hij is technical support manager ruminants bij Lallemand Animal Nutrition. “De meeste toevoegingen zijn eigenlijk voedingsbestanddelen. Eén van de toevoegingen met het grootste effect zijn levende gisten, blijkt telkens weer uit eigen en onafhankelijk onderzoek.”

Pensspecifieke giststam van Lallemand

Levende gisten werken op verschillende manieren in de koeienpens. Een belangrijke is dat ze zuurstof wegvangen, wat positief is voor de (zuurstofarme) fermentatie in de koeienpens. Verder stabiliseren gisten de pens-pH, wat helpt om pensverzuring te voorkomen. Ze stimuleren namelijk de bacteriën die celwanden afbreken en remmen juist de melkzuurvormers. Vreeburg: “Plat gezegd duwen ze de microflora in de pens de goeie richting in. Het is een turbo voor de pens.”

Waar in de praktijk veel algemene levende gisten worden gebruikt, dus dezelfde gist voor koeien en varkens, heeft Lallemand een pensspecifieke gist. Deze specifieke giststam draagt de naam Levucell SC. “Deze is geselecteerd uit een brede groep gisten die allemaal wel iets doen in de koeienpens. Maar geen enkele andere zo effectief als deze.”

Voerefficiënte verbeteren

Van levende gisten is relatief weinig nodig om effect te hebben. Dit in tegenstelling tot producten op gistbasis (derivaten) die feitelijk voedingssupplementen zijn. “Eén gram per koe per dag is al voldoende om een positief effect in de pens te krijgen”, weet Vreeburg. Op bedrijven met een goed management levert dat zo een kilo meer melk per dag op. “Uit dezelfde hoeveelheid voer. De truc is namelijk dat de voerefficiëntie verbetert.”

In het buitenland worden levende gisten vaak standaard in het rantsoen voor hoogproductieve koeien opgenomen. In perioden met stress gaat de dosering omhoog. “We zien dat de melkproductie daardoor stabieler op een hoger niveau blijft.” In Nederland gebeurt dat bijvoorbeeld in voermengsels tegen hittestress of als extra ondersteuning nodig is zoals in de transitieperiode. “In de praktijk heeft een continu gebruik van Levucell SC in de droogstand en lactatie ook een positief effect op de gezondheid van de koe.” Dat draagt bij aan een langere levensduur.

Koeienpens in de hoofdrol

Lallemand organiseert 10 november een symposium met de koeienpens in de hoofdrol. Vreeburg zal dieper ingaan op de invloed van levende gisten op de pens en de melkproductie. Daarnaast komen andere aspecten rondom de pensgezondheid aan bod waar veehouders zelf invloed op hebben. Trevor de Vries, een vooraanstaand gedragsonderzoeker, vertelt meer over vreetgedrag en pensgezondheid. Bertjan Westerlaan, dierenarts en huisvestingsspecialist bij Vetvice, gaat in op de praktische inrichting van de stal en de invloed van managementmaatregelen.

Klik hier voor meer informatie over de studiemiddag die Lallemand Animal Nutrition in samenwerking met Boerderij op 10 november 2022 organiseert.