Boerderij
Didam-arrest frustreert grondruil in gebiedsplannen
De overheid heeft niet de vrije hand bij het aanbieden van vrijgekomen grond aan boeren die willen verplaatsen of extensiveren. Het zogenoemde Didam-arrest (van 26 november 2021) verplicht de overheid om grond openbaar aan te bieden aan belangstellenden.
Alleen onder strikte voorwaarden kan de overheid verworven grond exclusief reserveren voor specifieke gegadigden.
Een van de instrumenten in de gebiedsplannen waarmee de provincies nu volop aan de slag zijn, is de opkoop en verplaatsing of extensivering van bedrijven. De provincies vrezen dat het Didam-arrest de gebiedsprocessen kan frustreren. Gelders gedeputeerde Peter Drenth slaakte daarover vlak voor de kerst een noodkreet in de Tweede Kamer. “Ik heb één schreeuwend verzoek tot een wijziging van de wet: Verlos ons van het Didam-arrest.”
Overheid mag grond niet bij voorkeur verkopen
Het Didam-arrest houdt in dat de overheid als grondeigenaar bij de verkoop de grond niet bij voorkeur mag verkopen aan een bepaalde gegadigde, als er ook andere gegadigden zijn. Private grondeigenaren mogen dat wel doen, maar voor de overheid als grondeigenaar gelden andere regels, aldus de uitspraak van de Hoge Raad.
De overheid mag wel voorwaarden stellen bij de openbare verkoop, maar die moeten objectief, toetsbaar en redelijk zijn, zegt de Hoge Raad. Als er grond te koop komt, moet zij dat tijdig bekendmaken, met daarbij de voorwaarden. Als vooraf vaststaat dat er maar één serieuze gegadigde is, moet ook dat voor de verkoop duidelijk worden gemaakt.
Rond de gebiedsprocessen vormt deze uitspraak een complicerende factor. Als bedrijven via de opkoopregeling in bezit zijn gekomen van de overheid, kan de provincie niet gericht schuiven met de grond. Volgens gedeputeerde Drenth komt hij door het arrest in de problemen, bijvoorbeeld als hij boeren wil helpen om grondgebonden te worden. “Dan moet ik kunnen schuiven met grond. Ik heb in Gelderland een grote grondbank, maar ik moet het allemaal in concurrentie aanbieden. (…) Ik mag het niet een-op-een leveren. Wil je gebiedsprocessen laten werken, verlos ons dan van die regels.”
Arrest trof ook provincie Friesland
De provincie Friesland werd vorige week op de vingers getikt door de rechtbank Noord-Nederland. Ook daar is het Didam-arrest aangehaald. De provincie wilde grond verkopen. De nieuwe eigenaar zou deze grond (ongeveer 11 hectare) voor het grootste deel omvormen tot kruiden- en faunarijk grasland. De provincie publiceerde ten onrechte dat zij de grond aan de gemeente (Heerenveen) zou verkopen, terwijl de grond naar private kopers ging tegen een marktconforme prijs. Volgens de rechtbank had de provincie niet de juiste procedures doorlopen. De verkoop mocht (nog) niet doorgaan.
Verschillende gemeenten kwamen door het Didam-arrest al in de knel. Bijvoorbeeld in situaties waar in het verleden toezeggingen zijn gedaan aan potentiële kopers. In veel situaties gaat het daarbij om de verkoop van gebouwen.
Lees meer over het stikstofbeleid
Beheer
WP Admin
Bewerk bericht
Gelders gedeputeerde Drenth huilt krokodillentranen.
De provincie heeft inderdaad een grote hoeveelheid grond van het Rijk gekregen , voorheen BBL gronden.
Afgelopen ruim 10 jaar niks mee gedaan.
Ineens er wel wat mee willen doen?
Niks doen is bij de overheid vertrouwder.
Didam arrest is een van de beste gerechtelijke uitspraken van de afgelopen jaren. Het geeft iedereen gelijke rechten in een tijd dat we afglijden naar een centraal geleide planeconomie naar Sovjet/Chinees voorbeeld. Peter Drenth zijn uitspraak “verlos ons van het Didam arrest” geeft ook aan dat deze in mijn ogen redelijke bestuurder aan het afglijden is. Het gelijkheidsbeginsel en de trias politica zijn zelfs bij deze bestuurders niet veilig.
Dat de overheid geen willekeur mag bedrijven bij verkoop van grond is toch volkomen logisch, overheidsgrond is van ons allemaal en dus dienen we allemaal een kans te krijgen wanneer die grond verkocht wordt. Dus het Didam arrest is volkomen logisch
Toch even frankrijk nadoen. Hier hebben we de safer, een privébedrijf die de grondmarkt regelt met aankoop, verkoop en voorkeursrecht. Nadeel is dat commissies bepalen wie koopt, voordeel is dat de prijzen nooit op hol zijn geslagen.