‘België haalt Nederland heel snel in’

De discussie over de kwaliteit van de nederlandse aardappelen is hot. Han van den Hoek van Mccain betrekt er een tweede aspect bij: de kostprijs.

In een turbulente akkerbouwmarkt waarin de sky the limit lijkt, lopen ook de aardappelcontractprijzen voor de frites-aardappelen op. Stijgingen van meer dan 10 % ten opzichte van vorig jaar zijn geen uitzondering. Han van den Hoek is als vicepresident agrarische zaken bij McCain Europa verantwoordelijk voor de inkoop van de fritesaardappelen en een van de belangrijke spelers op de Nederlandse markt.

Waarom zijn die forse prijsverhogingen nodig?
„Belangrijkste reden is het veranderende sentiment in de agrarische sector. Alternatieven zoals graan staan in een heel ander perspectief dan twee tot drie jaar geleden. Telers hebben meer mogelijkheden gekregen en dus is er een toenemende concurrentie voor de aardappelteelt. Er is in de hele sector een optimisme over de aardappelprijs in de toekomst. Wil je dus als verwerkende industrie het gewenste volume aardappelen door middel van contracten vastleggen, dan moet je met een aantrekkelijke prijs komen. Zo niet, dan realiseer je de eigen doelstellingen niet.”

Dat optimisme in de markt, is dat wel reëel?
„Ja, dat is gerechtvaardigd. De huidige hoge marktprijzen hebben ook alles te maken met het al genoemde sentiment. Andere gewassen worden hoger gewaardeerd. Bovendien zijn de kosten voor de teelt en bewaring van aardappelen gestegen.”

Geldt dit optimisme ook voor de Nederlandse aardappelteelt, kijkend naar de exportcijfers en de toenemende concurrentie vanuit het zuiden?
„We zien langzamerhand de industrie zich wel wat meer richten op het zuiden. Een jaar geleden heb ik tijdens het wereldaardappelcongres in Utrecht daar al op gewezen. Toen hebben we het al gehad over het spanningsveld dat er is voor Nederland. Wij zitten hier in Nederland in een sandwich. We zitten tussen de lagere (kost)prijs in België en de betere kwaliteit in Frankrijk. Over de Franse aardappelkwaliteit is de laatste tijd al veel gezegd. Blijft het kostprijsverschil met België.
Het heel bijzondere van de sector is dat er toch maar betrekkelijk weinig zelfreflectie is. Iedereen kijkt en wijst naar de andere partijen in de sector. We onderkennen blijkbaar niet met z’n allen dat er problemen zijn en dat we daar dus wat aan moeten doen. Bij de verwerkende industrie ligt het accent op de marktprijsverschillen, bij de tafelaardappelen op de kwaliteit.”

Hoe zichtbaar zijn de huidige problemen?
„We zien de positie van Nederland als exportland voor aardappelen eroderen, er is sprake van een duidelijke afkalving. Voor de verwerkende industrie is het een feit dat onze concurrenten in België in korte tijd verdubbeld zijn in volume en die groeien nog steeds als kool. Nederland zit momenteel op zo’n 3,2 miljoen ton verwerking en dat blijft op zijn best stabiel. De groei zit in België, daar zijn ze in een mum van tijd van 1,0 miljoen ton naar 2,2 miljoen ton gegroeid; ze halen ons hard in. De reden dat ze ons inhalen is heel zorgelijk. Het lukt de Belgen om met een structureel lagere grondstofprijs te werken. In Nederland zullen we deze feiten in volle breedte moeten accepteren, dan pas kunnen we als keten kijken wat er aan te doen is.”

Lees ook het interview ‘Contractprijs moet naar €14’, met Keimpe van der Heide van de NAV.