Agractie en NAJK kritisch op extra geld voor stoppers

Boerenorganisaties zien positieve elementen in het nieuwe stikstofbeleid van minister Wiersma. Toch zijn ze ook kritisch. Het beleid is niet overal even concreet en er gaat veel geld naar stoppers.

Boerenorganisaties reageren wisselend op het nieuwe stikstofbeleid van landbouwminister Femke Wiersma. Agractie mist harde keuzes en vraagt zich af of het nieuwe NPLG (Nationaal Programma Landelijk Gebied) wel zoveel van het oude afwijkt. NAJK is blij met de gekozen logica, maar vindt ook dat het plan concreter had mogen zijn. LTO noemt de plannen voor agrarisch natuur- en landschapsbeheer (ANLb) positief, maar ook erg ambitieus en niet realistisch. Agractie en NAJK vinden daarnaast dat er wel veel geld naar de stoppers gaat.

Veel onduidelijkheid in beleid

Agractie-voorzitter Alien van Zijtveld noemt het nieuwe stikstofbeleid van Wiersma nog vrij onduidelijk. Bijvoorbeeld waar het over ‘nationale koppen’ gaat. “Wijkt dit NPLG 2.0 wel zoveel van het oude af?”, vraagt ze zich af. “We hadden op wat hardere keuzes gehoopt. Wat gebeurt er met de kritische depositiewaarde? Hoe zit het met de instandhouding van de natuur? Ik lees het niet terug en het is niet duidelijk hoe we dat gaan doen; een gemiste kans.”

Van Zijtveld is positief over de ANLb-keuzes, maar is net als LTO en ook NAJK wel kritisch op de haalbaarheid ervan. De Agractie-voorzitter vindt het daarentegen zorgelijk dat er nu veel meer geld naar stoppers gaat. “Het is prima dat er geld voor deze boeren is, maar de vraag is of er dan genoeg budget voor goed beleid voor de blijvers overblijft.”

Wat is het langetermijnperspectief?

Budget voor stoppers onder vuur

Merel Straathof, portefeuillehouder leefomgeving van NAJK, heeft dezelfde zorg. “Ik begrijp de keuze voor het ruime budget voor de stoppers, maar ik vraag me af hoelang daarover is nagedacht en wat het langetermijnperspectief is.”

Toch is Straathof qua stikstofbeleid blij met de gekozen logica. “Er is een goed onderscheid tussen generiek beleid zoals doelsturing en een gebiedsgerichte aanpak, bijvoorbeeld op waterkwaliteit. Tegelijkertijd hadden we graag gezien dat er een wat concreter plan had gelegen. Zeker met het oog op de deadline van de Kaderrichtlijn Water in 2027.”

Ook Unie van Waterschappen kritisch

De Unie van Waterschappen is ‘positief kritisch’ over het stikstofbeleid van minister Wiersma. Al moet het kabinet nu wel over de brug komen, zegt woordvoerder Jane Alblas. “Wat we vooral zien zitten is de deels gebiedsgerichte aanpak voor een klimaatrobuuste inrichting van het landelijk gebied. Daar zien we ook zeker een rol voor ons in weggelegd en daar nemen we graag verantwoordelijkheid in.” De Unie van Waterschappen noemt daarbij specifiek de beekdalen. Alblas: “Er is geld nodig om die beekdalen qua weersextremen toekomstbestendig te maken.”

Het Interprovinciaal Overleg, de belangenbehartiger van de twaalf provincies in Den Haag en Brussel, laat desgevraagd weten dat zij later deze week nog met een reactie op het stikstofbeleid van Wiersma komt.

Stichting Stikstofclaim: twee positieve punten

Stichting Stikstofclaim ziet twee positieve elementen in het nieuwe stikstofbeleid van minister Wiersma. Ten eerste de zoektocht naar een andere rekenkundige ondergrens in stikstofrekentool Aerius. Al vergt dit volgens de stichting veel tijd. Ten tweede de drie jaar uitstel voor de PAS-melders. De stichting noemt dit echter ook symboolpolitiek. Het niet legaliseren van PAS-melders is de doodsteek voor veel van deze boeren. Zeker in Noord-Brabant, waar PAS-melders op korte termijn duurzaamheidsinvesteringen moeten doen.

Stichting Stikstofclaim wijst op Schiphol, Porthos en VIA15, waar de overheid zich ‘procedureel uitgerekt’ heeft en wil dat dat het ministerie hetzelfde voor PAS-melders doet. Concreet pleit de stichting voor een herstelwet voor deze groep boeren. Ofwel een tijdelijke wet van 3 tot 4 jaar waarbij PAS-melders en interimmers in deze periode gelegaliseerd worden en extern salderen een optie wordt. De handhaving op PAS-melders moet dan ook uitgesteld worden.