‘Aan de dood ontsnapt’

Wie kent ze niet? De collega’s met blauwe plekken en schaafwonden of met een kreupel loopje. Opgelopen na een trap van een koe, een uithaal van een pink of een duw van een stier. Wie werkt met vee, krijgt klappen. Dat is de praktijk. Veel blessures zijn te voorkomen, maar het venijn zit in die andere categorie. Die van ‘even hup een klusje afmaken’ en ‘hij doet niks’.

Veearts James Herriot

Toen ik onlangs mijn boekenkast opruimde, stuitte ik op een paar oude boeken van James Herriot, ’s werelds bekendste veearts. ‘Even een stukje lezen’, dacht ik, en zo kwam ik het verhaal over Monty weer tegen. De eigenaar had het stiertje voor een prikkie gekocht omdat ‘ie er niet uitzag. Allemaal botten en een sukkelige oogopslag. Hij liet zich gewillig aaien. Ook de tbc-controle was een makkie. Een jaar later was alles anders. Kleine schattige Monty was uitgegroeid tot een enorm monster met moordneigingen. Herriot was er voor wederom de tbc-controle. Het beest werd eerst goed gefixeerd, brak toch los en richtte zijn woede op de veearts. Die ontsnapte ternauwernood.

Voorval tijdens stage

Het voorval deed me denken aan mijn stage bij een groot varkensbedrijf. Het is ruim dertig jaar geleden, maar ik weet het nog goed. Ik was aan het voeren in de dekafdeling. Terwijl de zeugen met de kop in de voerbak stonden, liep ik er voor de controle achterlangs. Na gedane zaken ging ik voor de dieren langs weer terug door een nauw gangetje dat ook gebruikt werd voor de zoekbeer. Die kon daar smakkend en schuimend de zeugen lopen paaien.

Drie van zulke beren hadden ze: EB 33, EB 32 en EB 31. EB was de afkorting voor Eigen Beer. EB 33 was vrij nieuw. Niet zo heel groot en een beetje verlegen nog. EB 31 was de spreekwoordelijke eminence grise. Groot, ervaren en ontzettend slim. In dat smalle gangetje stond hij ineens tegenover me. Hij had de veiligheidssluiting opengemaakt. Omdat hij wist hoe dat moest, zaten er twee van zulke sluitingen op zijn box maar de tweede was ik vergeten. Hij niet. Het zweet brak me uit, ik kon geen kant op. Ik wist ook dat dit monster zijn grote hoektanden al eens door het bovenbeen van de bedrijfsleider had gehaald. De zaak had gehecht moeten worden. In hoge nood kun je meer dan je denkt. Vliegensvlug klom ik op de voerligboxen van de zeugen en verliet via een andere weg de afdeling.

Ervaringen delen

Er is me tijdens stages, en ook daarna, wel meer overkomen. Ik had iets te snel willen doen of ik had even niet goed opgelet. En soms was het domme pech. Ik schaam me er niet voor, maar sommige boeren wel. Ze vinden het stom van zichzelf, net of ze geen goede vakman zijn. Dat is natuurlijk niet waar. Zelf denk ik dat het delen van zulke ervaringen juist goed is. Voor jezelf maar ook voor anderen. Je zult merken dat je niet de enige bent en dat voelt altijd prettig. Los daarvan maak je elkaar weer even alert.