23 jaar geleden: de ramp die niemand zag

Een maand lang waarde het varkenspestvirus begin 1997 rond in Zuid-Nederland, voor het werd ontdekt. Het virus bleef, ondanks onderzoek door dierenartsen, de gezondheidsdienst en van het DLO-instituut voor Diergezondheid en Dierhouderij lang onder de radar. Niemand herkende de symptomen en niemand was alert. Nederland had in geen jaren met de besmettelijke varkensziekte te maken gehad, daardoor dacht niemand eraan.

Toegeschreven aan andere factoren

Begin januari stelde een dierenarts op een varkensbedrijf in Venhorst vast dat er zestig varkens dood en zo’n vierhonderd varkens ziek waren. Dat werd toegeschreven aan een verandering in het stalklimaat. Later werd van een ander bedrijf met zieke en dode dieren sectiemateriaal naar de gezondheidsdienst gestuurd. Het onderzoek richtte zich op de Ziekte van Aujeszky en abortus blauw, niet op varkenspest.

Ook volgende testen negatief

Intussen werkten de medicijnen op het bedrijf in Venhorst niet. Sectiemateriaal ging richting de gezondheidsdienst om te testen op abortus blauw. Vermoedelijk was het de tweede keer dat er pestmateriaal op de sectietafel lag, maar de ziekte werd niet gevonden. Opmerkelijk: ook het ID-DLO vond het niet, terwijl hier toch routinematig op varkenspest werd getest.

Op 29 januari, vandaag 23 jaar geleden, werd bloed getapt in Venhorst voor de controle op blaasjesziekte. Ook die test was negatief voor varkenspest net als alle andere testen op bedrijven met problemen.

Chaos

Maar op 3 februari 1997 gingen ineens alle alarmbellen af en op 4 februari was het officieel: het bedrijf in Venhorst was tóch besmet met KVP. Vanaf toen ging zo ongeveer alles mis. Boeren leverden versneld dieren af, de aankondiging van het vervoersverbod bleef op de fax liggen, het was een chaos. In totaal zouden 429 uitbraken volgen en pas op 9 mei 1998 werd Nederland weer KVP vrij verklaard.

Dit artikel is te lezen in Boerderij Vandaag van woensdag 29 januari en is onderdeel van de rubriek Historisch