Willekeur

Onder druk wordt alles vloeibaar. Met die uitdrukking als breekijzer is al heel wat regelgeving ingevoerd en later aangescherpt.

Idee is dat ondernemers pas tot innovatie in duurzaamheid komen als het echt niet anders kan.

De afgelopen jaren zijn in de landbouw talloze bewijzen geleverd voor deze stelling. Vermindering van het antibioticagebruik met de helft? Zelfs Roel Coutinho van het Centrum voor infectieziektebestrijding en jaren de vertolker van de gevaren van overmatig medicijngebruik, wist niet wat hij hoorde toen toenmalig minister Verburg die ambitie afkondigde. Maar druk maakt vloeibaar en de veehouderij is bezig met een snelle afbouw van het antibioticagebruik.

Andere voorbeelden zijn de drastische vermindering in het gebruik van meststoffen en bestrijdingsmiddelen en de invoering van welzijnsregels in de intensieve veehouderij. Invoering van de regels gaat steevast gepaard met luid protest, waar op dat moment ook meestal overigens goede grond voor is. Maar geef ondernemers tijd en een gelijk speelveld en ze redden zich ermee, ook al is het soms met pijn en moeite.

Zo is veel bereikt, en er staat veel meer voor de deur. Zeer actueel is het stuifprobleem in uitgedroogde akkerbouwgebieden. Tot nog toe leunden akkerbouwers op ontheffing om bovengronds mest uit te rijden. Maar die toestemming is dit jaar echt voor het laatst. Ze moeten dus wel aan de slag om deze vorm van bodemerosie structureel aan te pakken.

Randvoorwaarden zijn tijd, haalbare doelen én duidelijke kaders. In sommige gevallen ontbreken die. Een schrijnend voorbeeld is hoe de rechterlijke macht omgaat met overtredingen van de bemestingsnormen op derogatiebedrijven. De boetes variëren van absurd hoge bedragen van tienduizenden euro’s per bedrijf tot nul. Dat komt in de praktijk dus neer op willekeur. Het College van Beroep voor het Bedrijfsleven kauwt nu op een finale beslissing hierover. Daar hangt veel van af. De druk die vloeibaar maakt, moet wel gelijkmatig verdeeld zijn.