Wettelijke normen dierenwelzijn kosten miljarden

De Invoering van de nieuwe eisen voor dierenwelzijn in de veehouderij gaat miljarden kosten. Dat blijkt uit onderzoek van Wageningen Social en Economic Research (WSER) naar de kosten van de welzijnsmaatregelen die demissionair landbouwminister Femke Wiermsa voorstelt in de Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB), om daarmee te komen tot een dierwaardige veehouderij in 2040.

De onderzoekers becijferden dat de welzijnsnormen die in de periode tussen 2027 en 2040 van kracht worden tussen de € 5,9 miljard en 8,4 miljard aan investeringskosten met zich meebrengen. Dit grote marge in het bedrag komt door de verschillen in bedrijven. Soms gaan aanpassingen gepaard met uitbreiding van gebouwen of is nieuwbouw nodig, andere bedrijven kunnen de maatregelen nemen door in de stal aanpassingen te doen. De jaarlijkse kosten liggen volgens de onderzoekers tussen de € 1,2 miljard en € 2,1 miljard.

De kosten zijn daarmee veel hoger dan uit eerdere studies in dit traject naar voren kwam. Dat komt vooral vanwege de extra leefruimte voor dieren die is opgenomen in de AMvB. Voor de melkveehouderij zijn de kosten hoger, omdat er in de stal minder dieren mogen worden gehouden, waardoor het saldo daalt. Ook voor varkenshouders zijn de kosten zeer fors. Vanwege de hoge investeringskosten voor de nieuwe eisen voor zeugenhouderij, wordt een verandering in de structuur van de sector verwacht van minder zeugen naar meer vleesvarkens. Veel welzijnseisen in de varkenshouderij zijn zodanig dat vrijwel alleen met nieuwbouw aan de nieuwe eisen kan worden voldaan. Dit komt doordat de bestaande stallen zo zijn ingericht dat aanpassen nauwelijks mogelijk is. Volgens de onderzoekers van WSER zijn forse compensaties nodig om ervoor te zorgen dat varkenshouders hun inkomen kunnen behouden. Ook in de puimveehouderij heeft een lagere veebezetting aanzienlijke inkomensgevolgen, al hangt dit ook sterk af van de regels op de Duitse en Britse markt en daarmee de concurrentiepositie van de pluimveehouders.

De jaarkosten per bedrijf van de hogere dierenwelzijnseisen variëren volgens de onderzoekers tussen de €23.000 en €400.000 per bedrijf. Met name in de varkens- en kalverhouderij zijn de kosten zeer ingrijpend. Wanneer de rekening volledig bij de consument zou worden neergelegd, zou dit per huishouden gemiddeld €52 tot €88 extra kosten betekenen. Daarbij is rekening gehouden met de vierkantsverwaarding van het product, de hogere kosten en enige afname in de vraag.

Vanuit de overheid zijn op dit moment geen compensaties voor de veehouders voorzien. Eerst wordt – via het convenant – gekeken om de meerkosten uit de markt vergoed te krijgen. Het ministerie heeft al wel aangegeven dat er mogelijk subsidieregelingen komen.

De nieuwe welzijnsregels voor de veehouderij zijn via een internetconsultatie bekend gemaakt. Reageren kan tot dinsdag 5 augustus. De verwachting is dat de Tweede Kamer de voorstellen dit najaar zal behandelen.