Stijgende nitraatconcentratie als gevolg van droogte deels gestopt
Het nitraatgehalte in het uitspoelende water van landbouwbedrijven daalde in 2021 op löss en kleigrond ten opzichte van de voorgaande jaren. Op zand en veen steeg de nitraatconcentratie.
Dat blijkt uit gegevens van het Compendium voor de Leefomgeving. De stijging van de nitraatconcentratie als gevolg van de droogte sinds 2018 is daarmee voor sommige grondsoorten gekeerd. De droogte zorgde ervoor dat gewassen minder groeiden, waardoor ze minder stikstof opnamen en er meer stikstof in de bodem terechtkwam. Daarnaast zorgde de droogte ervoor dat het proces van afbraak van nitraat in de bodem (denitrificatie) minder goed ging en er minder water in de bodem was, waardoor de nitraatconcentratie hoger werd.
Lees verder onder de grafiek
Nitraatconcentratie op zand hoger
Op zandgrond werd in 2021 een gemiddelde nitraatconcentratie gemeten van 70 mg/l. Dat is 3 mg meer dan in 2020. Daarmee ligt de concentratie nog ruim boven de norm van 50 mg/l. In de zuidelijke zandregio, Noord-Brabant en Limburg, is de concentratie hoger dan in andere zandgebieden. Dat komt doordat er meer uitspoelingsgevoelige akkerbouwgewassen worden geteeld en er in het Zuiden meer drogere bodems voorkomen. In de zandregio voldoet 59% van de bedrijven niet aan de norm van 50 mg nitraat per liter.
In 2021 voldeed in de kleiregio 76% van de bedrijven aan de nitraatnorm. In 2020 was dit nog 68%. Gemiddeld is dit een toename ten opzichte van 2020 (68%). Op klei lag de nitraatconcentratie gemiddeld op 42 mg/l, 3 mg lager dan het jaar ervoor.
Nitraatconcentratie op veen het laagst
De nitraatconcentratie op veengrond is al jaren het laagst. In 2021 was dit gemiddeld 14 mg/l. Op veengrond wordt meer nitraat afgebroken tot andere stikstofvormen. In 2021 voldeed 94% van de bedrijven in deze regio aan de norm van 50 mg/l.
De nitraatconcentratie op lössgrond daalde fors van 95 naar 74 mg per liter. Daarmee is de nitraatconcentratie nog steeds ruim boven de toegestane norm van 50 mg/l, aldus Compendium voor de Leefomgeving.
De hoge nitraatconcentratie is een van de redenen op basis waarvan bemestingsnormen worden aanscherpt. De tegenvallende resultaten tijdens de droge jaren speelden ook een rol bij het intrekken van de derogatie.