Ruim 130 miljoen euro voor investeringsfonds duurzame landbouw

Er wordt structureel geld vrijgemaakt om boeren te helpen om onder financieel gunstige voorwaarden om te schakelen naar bijvoorbeeld een kringlooplandbouw- of een natuurinclusieve bedrijfsvoering.

Er wordt de komende tien jaar €130,8 miljoen beschikbaar gesteld voor het investeringsfonds duurzame landbouw (IDL). Die periode kan met vijf jaar verlengd worden. Dat maakte inmiddels oud-landbouwminister Piet Adema onlangs in een van zijn laatste brieven aan de Tweede Kamer bekend. IDL moet boeren onder gunstige financiële voorwaarden helpen omschakelen naar een integraal duurzame bedrijfsvoering. Zoals bijvoorbeeld natuurinclusief, biologisch of kringlooplandbouw.

Investeringsplannen

Het geldpotje van ruim €130 miljoen is structureel en volgt op een IDL-pilot die van juli 2021 tot en met december 2023 liep. Voor die pilot is indertijd €31 miljoen gebruikt. Er zijn in die periode 194 IDL-aanvragen ingediend bij de fondsbeheerder, het Nationaal Groenfonds. Daarvan zijn er 113 goedgekeurd. De gemiddelde omschakeling kwam uit op €290.000 per bedrijf. In combinatie met verplichte cofinanciering zorgde de IDL-pilotfase voor €142 miljoen aan investeringsplannen voor de omschakeling naar duurzame land- en tuinbouw.

Volgens Adema biedt het structurele IDL-fonds boeren langdurige zekerheid die nodig is voor de landbouwtransitie. Daarbij ligt het beheer en de uitvoering van het IDL opnieuw bij het Nationaal Groenfonds. Binnen het IDL zijn ook enkele zaken veranderd. Zo wordt de maximale leensom verhoogd van €400.000 naar €500.000. Op die manier moet de potentiële doelgroep vergroot worden. Boeren onder de 40 jaar krijgen daarnaast een extra duwtje in de rug. Deze groep krijgt in de transitie een hoger steunpercentage van maximaal 70%. Dit is meer dan de 60% voor reguliere omschakelleningen.

Drie aanvullende IDL-regelingen

Naast IDL werkt het ministerie nu met nog drie regelingen die boeren kunnen helpen met omschakelen. Zo zijn er bedrijfsplanvouchers die boeren de kans geven om samen met een onafhankelijke adviseur een bedrijfsplan op te stellen dat gericht is op omschakeling naar duurzame landbouw. Met zo’n plan is het mogelijk om financiering aan te vragen bij het IDL. Tot nu toe zijn al 1.200 vouchers aangevraagd.

Een tweede regeling – demonstratiebedrijven – gaat uit van het principe dat boeren van andere boeren leren over omschakeling. Inmiddels zijn zo’n 30 demonstratiebedrijven actief en er kan tot en met 2027 gebruik van worden gemaakt. Ook op provinciaal niveau.

Een derde regeling die samenhangt met IDL is borgstelling. Hierbij is het doel om tijdens de omschakelingsperiode werkkapitaal beschikbaar te stellen. Zo kunnen boeren hun tijdelijke dip in inkomsten toch opvangen.