Remkes: meer begrip voor boeren nodig

Het kabinet heeft het vertrouwen in de afgelopen periode geschaad, bijvoorbeeld door met een stikstofkaartje te komen. “Er is een andere en beter koers nodig. Gezamenlijk optrekken is daarbij cruciaal.” Remkes adviseert de sector om gezamenlijk aan tafel met één mond te spreken. “Uitstel leidt eerder tot minder dan tot meer perspectief.”

Lees ook: ​Remkes: snelle opkoop, innovatie en zonering nodig voor stikstofreductie

BBB: Remkes heeft goed werk geleverd

Caroline van der Plas (BBB) vindt dat Remkes goed werk heeft geleverd. “Hij benoemt veel dingen die bij boeren heel hoog zitten”, zegt zij. Dat uiteindelijk piekbelasters kunnen worden uitgekocht, als ze geen gebruik kunnen of willen maken van andere opties (innovatie, extensiveren, verplaatsen), vindt zij begrijpelijk. “Ik denk dat dit wel rust geeft in de sector. Er is nog genoeg stof voor discussie, maar er is voor boeren in jaren niet zoveel erkenning gegeven als vandaag door Remkes.”

Van der Wal: stikstofkaart van tafel

In een advies aan het kabinet doet Remkes de aanbeveling om het stikstofkaartje van tafel te halen. Die aanbeveling werd woensdag direct na de presentatie van het rapport van Remkes door minister Christianne van der Wal ingelost. “Die kaart is van tafel. We komen met nieuwe kaarten op een ander abstractieniveau”, zei de minister voor Natuur en Stikstof.

De rest van de reactie van het kabinet laat op zich wachten tot half oktober. De net aangetreden nieuwe minister van landbouw, Piet Adema, zei in een eerste reactie dat de overheid zichzelf in de spiegel moet zien. “Wij zijn mede oorzaak van de vertrouwenscrisis.” Hij wil het gesprek met boeren aangaan in zalen en aan keukentafels.

Dat is niet het enige dat nodig is om het vertrouwen te herstellen. Remkes zegt dat hij daarmee nu een begin heeft gemaakt en dat het aan het kabinet is om volgende stappen te zetten, zodat de agrarische sector het gevoel heeft dat de overheid weer naast ze staat. Tegelijk vindt hij ook dat het eerlijke verhaal moet worden verteld, en de overheid moet praten zonder meel in de mond.

Lees ook: LTO Nederland: uitkoop piekbelasters onmogelijk en onnodig

Remkes over D66 en halvering veestapel

Dat in politiek Den Haag is meegewerkt aan de polarisatie, benoemde Remkes ook tijdens zijn persconferentie. Zonder D66 te noemen bekritiseerde hij de oproep van die partij om de veehouderij te halveren. “Halvering komt niet in mijn jargon voor. Dat is een soort geloofsartikel geworden dat je niet zou verwachten, juist van een partij die pragmatisme voorstaat. Dat was onverstandig en onnodig polariserend.”

De coalitiepartijen vinden dat Remkes het kabinet terecht op de vingers tikt. Remkes stelt dat veel te weinig is gedaan met zijn eerdere adviezen, die hij voor een deel herhaalt in het rapport dat woensdag is verschenen.

D66: aansporing voor snelle opkoop piekbelasters

D66 ziet in het stuk van Remkes een aansporing om sneller piekbelasters op te kopen. De partij ondersteunt de opvatting van Remkes om 2030 in de wet te zetten als streefdatum voor de te bereiken doelen. Remkes zegt daar echter wel bij dat niemand tot het onmogelijk kan worden gedwongen en dat voor 2030 nog twee keer moet worden gekeken of dat jaartal wel haalbaar is. Dat is een wijs advies, zegt Pieter Grinwis van de ChristenUnie.

VVD blij met begin herstel vertrouwen, CDA ziet noodzaak herstart

VVD’er Van Campen is blij dat er een begin is gemaakt met het herstel van vertrouwen onder verantwoordelijkheid van Remkes, en dat de focus niet langer vooral op de agrarische sector ligt. CDA’er Derk Boswijk zegt dat Remkes boeren ‘eindelijk erkenning geeft voor hun zorgen’. Boswijk ziet de noodzaak van een herstart.

PvdA: blij met ruimte voor PAS-melders en woningbouw

Joris Thijssen (PvdA) ziet in het rapport een bevestiging van de doelstelling om in 2030 de stikstofuitstoot te verminderen met 50%. Tegelijk is hij blij met de inzet om piekbelasters op te kopen, om daarmee ruimte te creëren voor PAS-melders en de woningbouw. “Remkes ziet natuurlijk ook aankomen dat de Raad van State straks de bouwvrijstelling onderuit haalt, en dan zit echt alles op slot.”

Tegelijk wil PvdA niet dat het verdienmodel van de boeren over de rug van de lage- en middeninkomens mag gaan. Boeren moeten een eerlijke prijs ontvangen, maar niet door armoede te laten toenemen.

GroenLinks: vraag is wat kabinet nu doet

Laura Bromet (GroenLinks) hoort in Remkes advies ‘iets dat wij al jaren roepen’. “Heel goed dat piekbelasters worden opgekocht om andere boeren te sparen. De vraag is wat het kabinet nu doet. Wij willen dat de landbouw en de natuur met elkaar in evenwicht zijn.”

Ja21 wil soepelere normen

Derk-Jan Eppink (Ja21) blijft erbij dat de normen moeten worden versoepeld, boeren meer tijd krijgen en dat er echt onderzoek wordt gedaan naar stikstofgehalten in de bodem. “De stikstofuitstoot daalt al jaren fors. Nederlandse boeren verdienen realistisch beleid en perspectief.”