Onweer leidt tot oproer

We hebben in Zuidwest-Frankrijk een vreemd voorjaar: dan weer te nat, dan te droog. Nu komen de onweersbuien eraan. Dat zorgt voor onvrede tussen akkerbouwers, veehouders en de fruittelers.

Er wordt zomers weer voorspeld. De temperaturen gaan hier in Zuidwest-Frankrijk richting de 30 graden. Daarmee hebben we dit jaar wel een heel speciaal voorjaar. Zo veel neerslag als in dit jaar is gevallen, is maar zelden vertoond. Veel veeboeren hebben daardoor tot nu toe nog niks kunnen kuilen of hooien. Dankzij de regen is het nu wel veel groener dan in andere jaren. De gemeente blijft maar aan het bermmaaien. Regen en gemiddeld 20 graden, eigenlijk is het ideaal.

Zwaar onweer is schering en inslag

Met de verwachte hoge temperaturen en veel vocht in de lucht liggen onweersbuien voor de hand. In dit gebied komt het vaak tot zwaar onweer, omdat de warme lucht van de Middellandse Zee hier botst op de koude lucht van over de Pyreneeën.
Soms geeft dat grote schade. Zo is ons dorp in juni 2006 getroffen door een enorme onweersbui met hagelstenen zo groot als golfballen. Geen dakpan was meer heel en alle auto’s waren zwaar beschadigd. Zelfs de voorruiten waren kapotgeslagen. Alle oogsten gingen verloren, bomen in boomgaarden verloren hun schors en er lagen dode dieren in het land.

Fruittelers en wijnboeren treffen maatregelen

Een paar kilometer van onze boerderij vandaan zitten veel fruittelers en wijnbouwers. Zij kunnen het risico van schade door een heftige onweersbui niet lopen. Zelfs zonder hagel is de regen zo hard dat het fruit, zoals perziken, barst. Veel fruittelers hebben daarom een anti-hagelkanon aangeschaft. Dat slaat automatisch aan, nét voor er onweer dreigt. Elke zeven seconden knalt dan het apparaat (je zult er maar naast wonen) door een mengsel van propaangas en lucht. Deze explosie creëert luchttrillingen tot enorme hoogtes, waardoor de onweersbui wegdrijft.

Bijna burgeroorlog over het onweer

Dit wekt natuurlijk weerstand op onder de lokale akkerbouwers, vooral bij degenen die niet kunnen beregenen. In het kurkdroge 2003 liepen de spanning dan ook hoog op. Lokale boeren staken de koppen bij elkaar en saboteerden ’s nachts de anti-hagelkanonnen. Een geliefde methode was deze vol te gieten met sneldrogend cement. Dit werd hen natuurlijk niet in dank afgenomen en zo ontstonden er ruzies tussen de lokale bewoners.
Naast de hagelkanonnen van de fruittelers vielen de boeren ook de verzekeringsmaatschappijen aan. Die stuurden namelijk op het laatste moment (als de hagelkanonnen niet geholpen hadden) een klein vliegtuig de onweerbui in. Dit vliegtuigje heeft hydroscopisch zout (iodure d’argent) aan boord. Het verspreiden daarvan in of op de wolken moet van de hagel regen maken.

‘Boeren-commando’s’ op elk vliegveld

Veel boeren hier in de buurt zeggen dat er door het inzetten van de vliegtuigen geen drup regen meer valt. De bewolking lost op en de zon schijnt weer. Het duurde dan ook niet lang of er stond ook al een ‘boeren-commando’ op elke luchthaven in de buurt. Het is namelijk nooit zeker waar het vliegtuigje staat. Maar daar waar het stond, werd het dus in een niet-vliegbare staat gebracht.

Sinds de zomer van 2003 is het nog altijd een taboe om over deze acties te praten. Er wordt niet over gesproken op vergaderingen of in het openbaar. Onder elkaar wel. Soms doet het me denken aan een soort van verzetscommando uit de oorlogsperiode. Opvallend is ook de bekende Franse doofpot, er wordt niet meer over gepraat in de pers.

Wat er nu werkelijk van waar is, en of die kanonnen en vliegtuigjes werkelijk een onweersbui kunnen beïnvloeden, weet ik niet. Wel is het opvallend dat als de kanonnen dreunen en we een klein vliegtuig horen overvliegen, er zelden regen komt.

Mijn opa zegt altijd: ‘Het is maar goed dat de meens’n ’t weer niet zelf in de haand hebb’n’. Groot gelijk, opa!