‘NAV wil nu voorstellen voor markt- en prijsbeleid’

“De Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV) doet voorstellen voor een fatsoenlijk markt- en prijsbeleid voor akkerbouwproducten. Dat is nodig om boeren perspectief te bieden. Ons voorstel voor markt- en prijsbeleid richt zich in de eerste plaats op de bulkproducten en dan vooral op de ‘bewaarbare, stapelbare producten’: granen, olie- en eiwithoudende zaden, suiker, melkpoeder. Stabiele prijzen voor deze producten leggen dan een voldoende stevige bodem onder de gehele landbouwproductie.

Gelijk speelveld, ook voor productiemethoden

Daarnaast is er voor alle producten binnen en buiten Europa een gelijk speelveld nodig, ook wat productiemethode betreft. Verder moeten langjarige contracten worden ingevoerd voor de vergoeding van groene en blauwe diensten. Veel langer dan de huidige GLB-periode van maximaal zes jaar. Dit is van groot belang voor het verdienvermogen van extensiverende boeren.

Waarom juist nu?

We doen deze voorstellen om twee redenen. Ten eerste: de heffingsvrije import van goedkopere producten van buiten de EU hindert steeds duidelijker de verduurzaming van de landbouw in de EU. Door de vrijhandelsverdragen mogen namelijk geen eisen aan de productiewijze worden gesteld. Ten tweede heeft de oorlog in Oekraïne pijnlijk duidelijk gemaakt hoe kwetsbaar de landbouwmarkten zijn.

En ja, momenteel zijn de graanprijzen goed, maar de geschiedenis leert dat op dergelijke pieken vaak diepe dalen volgen. Juist daarom moet nu naar stabielere prijzen en productie worden gezocht voor een grotere voedselzekerheid wereldwijd.

NAV-voorstel

De NAV pleit voor het instellen van een Landbouw- en Voedselraad van de Verenigde Naties, vergelijkbaar met de Veiligheidsraad. Die krijgt als taak en bevoegdheid onder meer:

• het vaststellen van een prijsband voor de belangrijkste producten;
  de benodigde strategische voorraden van de deelnemende landen bepalen;
• de exportquota van de belangrijkste producten regelen.

Kort gezegd: de oude internationale goederenovereenkomsten oppoetsen. De Landbouw- en Voedselraad heeft uiteindelijk als hoogste doel om een zo groot mogelijke voedselzekerheid wereldwijd te bewerkstelligen. Zo’n Landbouw- en Voedselraad is er niet van vandaag op morgen. De EU, in feite de grootste agrarische markt, kan de leiding nemen en het goede voorbeeld geven:

• kostprijsberekeningen voor de belangrijkste stapelproducten, gebaseerd, zoals vroeger, op het gemiddelde van middelgrote, goed geleide bedrijven. Als de marktprijs bijvoorbeeld 5% onder de kostprijs komt, dan vindt er interventie en opkoop plaats. Bij 5% erboven worden producten uit de strategische voorraad gehaald;
• als de voorraad te groot wordt, wordt verplichte groene braak ingesteld of overgegaan tot meer ethanolproductie of de productie van andere niet-voedingsgewassen, bijvoorbeeld voor de biobased economie;
• de EU valt niet terug op exportsubsidies;
• de EU kan dit alleen in de hand houden als er voor de belangrijkste producten importbescherming of heffingen zijn.

Inkomen uit de markt gehaald

De Europese akkerbouw haalt met het bovenstaande pakket het inkomen uit de markt. De inkomenstoeslag in de vorm van de basispremie per hectare kan dan op termijn vervallen. Eco-regelingen op vrijwillige basis blijven wel mogelijk.

Zonder bescherming slaagt het EU-beleid op het gebied van duurzaamheid en voedselveiligheid niet: de eigen productie wordt dan verdrongen door goedkopere, minder duurzame en minder veilige import. En dit heeft uiteindelijk ook negatieve impact op de voedselzekerheid buiten Europa. Wij zullen deze voorstellen bij het Landbouwakkoord inbrengen.”

Momenteel werken wij de instrumenten verder uit en we nodigen iedereen uit met ons mee te denken. Aanmelden en meer informatie via nav.nl.