Koeien gemiddeld 8 maanden ouder in vrijloop

Luring vult de automatische stroverdeler aan met een verse strobaal. De stroverdeler bevindt zich in de jongveestal, pal naast de roundhouse. In nog geen 10 minuten kan de machine zijn ronde in beide stallen maken.

Hier zijn eerst de hokken in de jongveestal aan de beurt.

Vervolgens maakt de stroverdeler de oversteek naar de roundhouse. De afstand tussen beide stallen is nog geen 10 meter.

Luring schuift het voer aan. De ronde voergang rondom de roundhouse is 4 meter breed. De paraplu zit ook hoog genoeg. Luring kan er met de machine makkelijk onderdoor.

Luring heeft ook à ¬ 42.500 een windmolen laten plaatsen. Die levert 25.000 kilowatt per jaar. In totaal is het bedrijf qua energie nu zelfvoorzienend.

Een fraai overzicht in de roundhouse. Luring wilde graag een ronde stal met zo weinig mogelijk obstakels, hekwerk of (smalle) gangen. Ook omdat de koeien gehoornd zijn. De dieren die lager in rangorde staan, hebben nu minder belemmeringen om te vluchten.

Luring had de stal graag vol willen hebben met 110 tot 120 koeien. Dat zijn er door het fosfaatgedoe nu 90. Ze hebben 18 m² ruimte per dier. Toch gaat de veehouder geen fosfaatrechten kopen. Dat idee staat hem tegen, bovendien verwacht hij dat grondgebondenheid er straks gaat komen.

Luring bouwde eind 2015 een Roundhouse 45. Deze stal met diameter van 45 meter was indertijd de grootste in Nederland. Luring koos voor een vrijloop, omdat hij vaste mest wilde en dus moest er een potstal komen. De stal was inclusief inrichting en exclusief melkstal met ¬ 275 per m² aan de prijs, maar de stalopzet past bij de biologische bedrijfsvoering van Luring.

De gehoornde koeien hebben alle ruimte in de vrijloop en kunnen niet in een hoek gedreven worden. Luring moet voor het melken dat gebeurt in de oude stal nog wel eens ranglage dieren ophalen, maar dat is geen groot probleem. Luring voert bovendien krachtvoer in de melkstal.

De mest gaat vervolgens het grasland op. Luring merkt dat de betere mestkwaliteit het bodemleven ten goede komt. Hij kan het niet met cijfers onderbouwen, maar hij ziet de percelen verbeteren. Luring verwacht dat hij straks door het betere bodemleven met de helft van de bemesting uitkan.

De potstal bevindt zich in het midden van de roundhouse. Met rondom over de hele lengte een mestgang van 3 meter breed. Die wordt nergens onderbroken, omdat er in de vrijloop geen melkstal is. Onder de roosters kan Luring in totaal 700 kuub mest opslaan.

Met een automatische stroverdeler is een koeborstel geen overbodige luxe. Er hangen er 2 van in de vrijloop.

De koeien lopen via deze roosters van de vrijloop naar de oude ligboxenstal. Daar bevindt zich de 2x9 70 gradenmelkstal. Die is ruim 20 jaar oud, maar bevalt Luring nog prima.

Dit is die 2x9. Het melken gebeurt met meerdere melkers. Nieuwe melkrobots vond Luring geen goed alternatief, omdat hij maximaal weidegang toepast.

De drijfmest onder de roosters wordt belucht met het Aeromix-systeem. Elke 2 meter is er een opening waar lucht in geblazen wordt. Dit verbetert de mestkwaliteit. Na het beluchten, ontsnapt er minder schadelijke ammoniak en methaan.

De melkproductie is in de afgelopen 3,5 jaar stabiel gebleven: ruim 8.000 kg per jaar. In de broeierige vrijloop ligt het celgetal ook iets hoger: 165.000. Toch zijn er vooral verbeteringen. Bodemleven is 1, de leeftijd van de koeien is 2. Ze worden gemiddeld 7 tot 8 maanden ouder. Meer ruimte en frisse lucht werpen hun vruchten af.

Harry Luring (58) heeft samen met Chonda (56) en dochter Marijke (29) in maatschap een gemengd bedrijf in Onstwedde (Gr.). De melkveetak is biologisch en telt 90 melkkoeien, 50 stuks jongvee en 90 hectare land. De akkerbouwtak is in omschakeling naar bio. Hier gaat het om 50 hectare. - Foto's: Hans Banus

Binnen de kudde is zeker een rangorde. Om die reden koos Luring voor een grotere afstand tussen koeien aan het zelfsluitende voerhek. Die afstand is 1 meter, terwijl dit normaal gesproken 65 centimeter is. Anders is er te veel risico dat koeien elkaar raken of wegjagen. Die keuze pakt in de praktijk goed uit.

Luring is tevreden over het stalklimaat. Buiten is binnen, het is nooit bedompt. Ook bij vorst is het goed te doen; het stro ligt vrij diep in de stal. Alleen bij -15 en oostenwind is het een uitdaging. Het grootste nadeel is stro strooien op een dag met veel wind. Stro is windgevoelig en de verdeling in de stal is dan niet mooi. Dat betekent dat koeien niet overal gaan liggen. Ook komt stro dan op de mestgang terecht.

Luring heeft jaarlijks 200 ton stro nodig. Als het kan, heeft hij het liefst bio-stro. Op gangbaar stro zitten fungiciden die niet gunstig zijn voor bodemschimmels. Luring betaalt grofweg ¬  100 per ton en koopt rechtstreeks; transport en persen doet hij zelf. Zo houdt hij de kosten in de hand. Luring strooit 2 à 3 keer per dag in.

In het potgedeelte ligt het stro bovenop de betonnen vloer. Luring mest 3 keer per jaar de stal uit. Als het droog is, stuurt hij de koeien naar buiten. Anders zet hij eerst de ene en dan de andere helft van de vrijloop af voor de kudde.