Mestkosten verlagen? Vijf melkveehouders delen hun aanpak

Melkveehouders zien de mestafzetkosten fors stijgen door meer kuubs én hogere tarieven. Er zijn altijd mogelijkheden om de kosten te drukken. Ondernemers maken daarbij keuzes op basis van hun eigen visie en wat past op het bedrijf.

Na jaren van relatief weinig mestafzet en ook tegen lage kosten kent de melkveehouderij sinds twee jaar het klappen van de zweep. Minder plaatsingsruimte en twee slechte voorjaren hebben afzetprijzen tot recordprijzen doen stijgen. Vooral melkveehouders in de niet-traditionele overschotgebieden zagen problemen, soms zelfs om de mest überhaupt opgehaald te krijgen. Dit voorjaar is de mestmarkt gelukkig een stuk meer ontspannen (zie kader hieronder) maar de problemen zijn nog niet voorbij.

De impact van de hogere mestafzetkosten zijn sterk afhankelijk van de eigen situatie. Als afzetkosten gemiddeld € 10 per kuub stijgen, zijn er altijd veehouders die minder of meer betalen. Er zijn verschillen tussen regio’s en individuele mogelijkheden voor afzet in de regio of verwerking.

_{Lees verder onder het kader en foto’s in dit artikel}

Vergisten en stikstofstrippen

Ondernemers hebben nogal wat keuzes om iets aan deze mestproblematiek te doen. De mogelijkheden zijn wel bedrijfsafhankelijk. Sommigen zoeken binnen de bedrijfsvoering, door de efficiëntie te verhogen en daarmee een gunstiger BEX-voordeel te realiseren. Of kritisch kijken naar het aantal stuks jongvee en koeien dat op het bedrijf staat.

Ook investeren in vergisten en stikstofstrippen is een manier om op het bedrijf minder danwel andere meststromen te krijgen en daarmee de mestafzet te beperken. Meer grond onder het bedrijf is altijd gunstig, maar in deze markt met hoge gronddruk niet altijd gemakkelijk te realiseren. Anderen investeren juist in meer en betere afzetmogelijkheden op grond bij voorkeur in de regio. Dat begint met voldoende opslag op het eigen bedrijf. Dat maakt het maken van afspraken met gestopte veehouders of akkerbouwers over mestplaatsing een stuk gemakkelijker.

_{Lees verder onder de foto}

Mix aan maatregelen

Hieronder vertellen vijf ondernemers welke keuze zij voor hun eigen bedrijf hebben gemaakt. Sommigen waren al bezig met verruimen van mestplaatsing of verwerking omdat dat past in de langetermijnvisie die ze voor hun bedrijf hebben. Denk aan meer grondgebonden zijn of circulair werken. Qua timing kwam dat dus op het goede moment. Er zijn ook ondernemers die sinds de hectiek op de markt naar mogelijkheden zijn gaan zoeken of in ieder geval extra gas geven. Opvallend is dat de meesten een mix aan maatregelen hebben.

Het lastige hierbij is dat niemand weet hoe de mestmarkt en met name de afzetkosten zich de komende jaren ontwikkelen. Bij de prijzen van afgelopen jaar rekent een investering in bijvoorbeeld een stikstofstripper een stuk gemakkelijker en zijn terugverdientijden een stuk vriendelijker. Feit is wel dat de plaatsingsruimte alleen maar afneemt dus afzet zal in de toekomst nodig blijven, tenzij de overheid hele andere keuzes gaat maken. Nadenken over een structurele mestafzet is daarom niet alleen gunstig voor een lagere prijs maar ook om er verzekerd van te zijn dat de mest altijd weggaat. Het weg kunnen strepen van één van de ondernemersrisico’s is wel een prettige.