Kamer zoekt naar beter verdienmodel boer

Hoe moet de landbouw er in de toekomst uit zien? Dat is de rode draad tijdens het begrotingsdebat op het gebied van LNV. Dat het anders moet, is voor veel partijen wel duidelijk. Maar de vraag is hoe? Met de toekomstbrief van landbouwminister Piet Adema liggen veel richtingen nog open: de minister wil hier invulling aan geven via het landbouwakkoord.

Linkse partijen verzuchten dat boeren nu nog steeds geen duidelijkheid hebben. CDA-er Derk Boswijk is daar juist blij om. “Stel je voor dat elke boer nu had geweten waar hij aan toe was. Dat had betekend dat wij hier in Den Haag voor elke boer hadden bedacht wat er moet gebeuren”, zegt Boswijk. De CDA-er komt met een voorstel om een verwerkende industrie te verplichten om duurzame grondstoffen bij te mengen, zodat de afzet van duurzamere producten toeneemt en het de transitie van de landbouw op gang helpt.

Meer biologisch in de schappen leggen

Het hoeft dan niet alleen om biologische melk te gaan, maar kan ook melk zijn van natuurinclusieve of grondgebonden boeren. Simpel meer biologisch in de schappen leggen, lost volgens Boswijk niets op omdat consumenten het toch niet kopen. De bijmengplicht zal leiden tot een iets hogere prijs voor consumenten, verwacht Boswijk. PvdA-er Joris Thijssen vindt dat de consument niet de dupe mag worden van de hogere prijzen. Boswijk benadrukt dat het inkomensprobleem niet op de boeren afgewenteld mag worden. “Dan moet het ministerie van financiën kijken hoe je de hogere voedselprijzen moet dempen”, vindt hij.

Bal ligt bij verwerkers en retail

Kamerleden leggen de bal voor het verbeteren van het verdienvermogen vooral in de keten, met name bij de verwerkers en retail. Tjeerd de Groot (D66) ziet het bijsturen van de verwekende industrie als de sleutel voor een beter verdienmodel voor de boer. Pieter Grinwis (ChristenUnie) vindt dit een mythe. Hij zegt dat het kan bijdragen, maar ook dat het kan leiden tot extra verplichtingen voor de boer, zonder dat ze een cent meer voor hun product krijgen. Terwijl veel partijen een mogelijkheid zien in een verdienmodel in maatschappelijke diensten ziet De Groot dat niet zitten. Hij vindt het ‘raar’ om subsidie te verlenen aan een systeem dat nog steeds schade veroorzaakt.

Agribusinessbedrijven moeten ook bijdragen

PvdA vindt dat naast de miljarden belastinggeld van de burger ook de agribusinessbedrijven bij moeten dragen aan de transitie van de landbouw. De Heus en Van Drie staan in de Quote 500 omdat ze zoveel verdienen aan de landbouw, dan kunnen ze nu ook wel bijdragen, vindt Thijssen.

Oppositiepartijen in de Tweede Kamer zijn kritisch over het te vormen landbouwakkoord.

PAS-melders

Een ruime meerderheid pleit voor een snelle oplossing voor de PAS-melders. VVD-Kamerlid Thom van Campen vraagt de minister om nog eens te kijken of provincies af kunnen zien van handhaving. “De landsadvocaat zegt dat het heel moeilijk is. Dan is het niet onmogelijk”, aldus Van Campen. GroenLinks en PvdA vinden het verwerpelijk dat er wel stikstofruimte wordt gerealiseerd voor de uitbreiding van wegen of een vliegveld, in plaats van PAS-melders te legaliseren.
De opstelling van De Groot (D66) wekte veel ergernis bij coalitiepartijen CDA, VVD en CU.

De landsadvocaat zegt dat het heel moeilijk is, dan is het niet onmogelijk

De Groot focuste tijdens het debat op het schrappen van vergunningen als snelste oplossing om ‘het land weer van het slot te krijgen’. Boswijk en Van Campen willen liever focussen om de vrijwillige regelingen en niet op de stok achter de deur van gedwongen maatregelen. De initiatiefnota van BBB en Ja21, om de kritische depositiewaarde uit de wet te halen, keuren de coalitiepartijen af. Ze vinden dat het valse hoop wekt en door de rechter afgeschoten zal worden.