Kalf langer aanhouden is niet per se beter

De transportleeftijd van kalveren gaat veranderen. Het is alleen de vraag of dat de gezondheid en het welzijn daadwerkelijk ten goede komt. Dat is een van de vragen die aan bod kwam tijdens de themadag ‘Kalf langer op het melkveebedrijf’ dinsdag 12 november op Aeres Hogeschool.

De Europese Commissie buigt zich over een herziening van de Transportverordening. In die herziening is opgenomen dat kalveren tot een leeftijd van vijf weken en een gewicht van minimaal 50 kilo op het melkveebedrijf moeten blijven. Voor Nederlandse veehouders wordt op verzoek van de Tweede Kamer onderzocht of de aanhoudleeftijd naar vier weken kan. Dit meldde een beleidsmedewerker van het ministerie van LVVN tijdens de themadag ‘Kalf langer op het melkveebedrijf’ dat op 12 november op Aeres Hogeschool werd georganiseerd.

De minister van LVVN werkt aan een AMvB Dierwaardige Veehouderij die op 1 juli 2025 van kracht wordt. Hierin worden maatregelen genomen om het dierenwelzijn te verbeteren, ook voor de melkvee- en kalverhouderij. De wijziging van de aanhoudleeftijd zou hierin opgenomen kunnen worden, dit wordt nog onderzocht. De keuzes die de minister hierin maakt, worden in januari bekend als de internetconsultatie hierover start.

Immuunsysteem ingesteld op herkomstbedrijf

Tijdens het plenaire deel van de themadag werd verder ingestoken op het langer aanhouden van kalveren. De grote vraag is of het afleveren van een ouder kalf daadwerkelijk de gezondheid en het antibioticagebruik in de vleeskalverhouderij ten goede komt. Dat zijn de belangrijkste argumenten om een ouder kalf te leveren.

Ad Koets, senior onderzoeker bij Wageningen Bioveterinary Research, waarschuwt dat kalveren door middel van biest en hun verblijf op een bedrijf bedrijfsspecifieke pathogenen opdoen. Door kalveren twee weken langer aan te houden, wordt hun immuunsysteem nog meer ingesteld op die omgeving. Het immuunsysteem heeft na verplaatsing enige tijd nodig om zich op de nieuwe omgeving in te stellen.  “Je ziet dit ook op bedrijven die vaarzen aankopen. Die moeten in de eerste weken alle zeilen bijzetten om ziektekiemen en invloeden op het nieuwe bedrijf te verwerken”,  hield hij zijn publiek voor.

Middel moet geen norm worden

Ook vanuit de kalverhouderij klinken wisselende geluiden over het opzetten van oudere kalveren. Daar is nu bijna twee jaar ervaring met oudere Duitse kalveren. Oudere kalveren betekent niet direct een lager antibioticagebruik. Vooral omdat de spreiding in de kwaliteit van de kalveren groter is dan voorheen. Op basis van die ervaring stelt Ruth Bouwstra, vicevoorzitter Stichting Brancheorganisatie Kalverhouderij, dat het een valkuil is om in de discussie te focussen op de leeftijd in plaats van op het te bereiken doel.

Bouwstra: “Het doel moet een gezond en robuust kalf zijn, dat in staat is de overgang van melkveehouder naar kalverhouderij te maken. Dit vraagt om maatwerk. De Duitse kalveren leren ons dat 28 dagen mindere verzorging slechter is dan 14 dagen mindere zorg. We moeten op zoek naar parameters waarmee we goede zorg, robuustheid en weerbaarheid kunnen vast stellen.”

Het vaststellen van dergelijke parameters is voor zowel de melkvee- als kalverhouderij nog een hele uitdaging. Al kunnen melkveehouders volgens veehoudster Vivienne Huetink wel degelijk data van hun kalveren verzamelen: “Biestkwaliteit, hoeveelheid biest, gewicht, melkopname, water- en krachtvoergift kun je bijhouden. Alleen zal dat geen garantie zijn dat een kalf toch niet ziek wordt. Nu hanteren kalverhandelaren al een minimumgewicht waarop kalveren worden meegenomen.

Maar voor het stellen van een harde gewichtseis voor de gezondheidsstatus is vicevoorzitter Bouwstra huiverig: “Er is zeker een relatie tussen gewicht en gezondheid, maar laten we opletten dat we geen middel als norm of doel gaan nemen. Het is begrijpelijk dat dit makkelijk te handhaven is, maar we hebben met z’n allen wel de verantwoordelijkheid om het doel van een gezond en robuust kalf niet uit het oog te verliezen.”

Ook stress speelt een belangrijke rol

Naast de verzorging op het melkveebedrijf speelt volgens kalverhoudster Jantine van Schoonhoven stress een belangrijke rol. “Wij zien dat Duitse kalveren langer last hebben van stress en langer moeten bijkomen van de reis. Dat heeft meer negatieve invloed op de immuniteit.”