Het kan: 11.000 kilo biologische melk per koe

Biologische productie is in Zweden goed geïntegreerd. Zo ook bij de boer bij wie ik melk als hij op vakantie is. De productie van 11.000 kilo per koe is uitzonderlijk voor een biologisch bedrijf.

In Zweden is voor biologische melkproductie minimaal 12 uur weidegang verplicht. Met drie keer per dag melken, zoals boeren hier doen, is dit wel arbeidsintensief. Het betekent twee keer per dag koeien halen en ze twee keer per dag naar buiten laten.

Productie behouden

De boer bij wie ik werk als hij op vakantie is, is twee jaar geleden omgeschakeld naar biologische productie. Voor die tijd hadden zijn koeien een productie van 13.000 kilo melk per jaar, een van de hoogste van Zweden. Zijn doelstelling toen hij omschakelde was deze productie te houden. Dat is niet gelukt, de productie is gezakt naar jaarlijks 11.000 kilo per koe. Een productie van 11.000 kilo melk, biologisch boeren en met meer dan 12 uur weidegang is niet niks.

Omschakeling kost koeien en ruwvoer

De omschakeling heeft de boer wel wat koeien gekost. Voorheen had hij rond 100 melk- en droge koeien. Nu zijn er daarvan nog 80 over. Ook de ruwvoerproductie per hectare is flink gezakt. Waar hij  eerder bij de eerste snede tien tot twaalf balen van een hectare haalde, zijn dat er nu zes tot zeven. Wel verschilt de productie per perceel enorm. Het bedrijf beschikt over genoeg hectares voor biologische productie. Dat is ook wel een vereiste voor omschakeling, want biologisch ruwvoer aankopen is niet zo eenvoudig.

Eenvoudig rantsoen

Het rantsoen dat de koeien krijgen, tijdens het melken en ’s nachts, is niet wat je verwacht. Een simpel systeem: 300 kilo geplette tarwe, een baal eerste snede (2012) en één tot anderhalve baal vierde snede (2011) maakt samen zo’n 2.400 kilo voer voor de 65 koeien die nu aan de melk zijn. Daarnaast krijgen de dieren biks via de krachtvoercomputer, twee verschillende soorten, gemiddeld 4,6 en 2,3 kilo. Het krachtvoer is dus redelijk constant, maar het ruwvoer, gezien het voeren met balen, verschilt van dag tot dag. Op dit moment resulteert het in een melkproductie van 36 kilo melk per koe per dag.

Biologisch leeft in Zweden

In 2007 was het aandeel biologische melk van de totale melkproductie in Zweden nog 5,9 procent, in 2011 was dit gegroeid naar 11,6 procent. 630 van de 5.200 melkveebedrijven in Zweden zijn op dit moment biologisch, 12,1 procent dus. De omvang van de biologische bedrijven ligt zo ongeveer op de grootte van een gemiddeld Zweeds bedrijf.

Biologisch leeft onder de Zweedse bevolking. Dat is eigenlijk ook de reden van omschakeling voor dit bedrijf. De boer over wie ik schrijf is eigenlijk de bedrijfsleider van het bedrijf. De werkelijke eigenaar is een Zweed met een muziekschool, hij heeft eigenlijk niks met het boerenleven. Het bedrijf is al negen generaties in eigendom van zijn familie. Toen de huidige eigenaar twee jaar geleden het bedrijf overnam is besloten dat de de gangbare productie plaats moest maken voor biologische.