Vooral in Zeeland knelt de droogte. Akkerbouwers hebben er maar beperkte mogelijkheden om te beregenen met vooral voor uien grote gevolgen. - Foto: ANP AlgemeenNieuws

Heel Europa snakt naar water

Droogte en hitte beginnen steeds meer hun tol te eisen in het veld. De groei is er uit. Vooral wie niet kan beregenen heeft een probleem. Maar in landen om ons heen is de droogte nog dramatischer.

Bij de verzekeraars komen de schademeldingen al binnendruppelen. Dagelijks melden telers zich met droogteproblemen. Agriver spreekt van een tot twee meldingen per dag. Vereinigte Hagel meldt tot eind vorige week al een totaal van 140 meldingen die voldoen aan de criteria van de brede weersverzekering.

Meldingen uit Zeeland

De meeste meldingen bij Agriver komen uit Zeeland en gaan over aardappelen, uien en graszaad, aldus schadecoördinator Johan Westerik. Bij Vereinigte Hagel komen de meldingen uit een groter gebied. Directeur Jan Schreuder noemt Zuidwest-Nederland, Limburg, Oost-Brabant en de Achterhoek. Het gaat om alle akkerbouwgewassen en ook om mais.

Tekst gaat door onder kaart

Dit alarmerende kaartje publiceerde het Europese droogte observatorium deze week. Rood is: alarm (17% van het oppervlak), oranje is: waarschuwing (44%). Tweederde van de EU is in de gevarenzone. - Bron: EDO
Dit alarmerende kaartje publiceerde het Europese droogte observatorium deze week. Rood is: alarm (17% van het oppervlak), oranje is: waarschuwing (44%). Tweederde van de EU is in de gevarenzone. – Bron: EDO

Beide verzekeraars zien wel minder meldingen dan in augustus 2018. Toen was niet alleen het totale neerslagtekort (rond 300 mm toen, 250 mm nu) begin augustus groter dan nu, de neerslag is nu ook beter ‘getimed’. De regen in juni viel precies goed. De droogte heeft de graanoogst in Nederland dan ook niet of weinig geraakt, die is gewoon goed, in tegenstelling tot in veel andere landen. Het zijn de latere gewassen en de voergewassen gras en mais waar nu de klad in komt.

Steeds meer maatregelen waterschappen

Waterschappen nemen steeds meer maatregelen. In Zuid-Nederland is beregening uit oppervlaktewater vrijwel overal verboden of aan banden gelegd. De grens kruipt steeds meer op naar het noorden, zo geldt in delen van Rivierenland ook al een urenverbod. In Overijssel is het verboden te beregenen met grondwater rondom natuurgebieden. Waterschappen melden dat agrariërs zich over het algemeen goed aan de regels houden.

Waterschappen zijn niet alleen bezig met regels en handhaving daarvan, soms zijn er ook wat vrijblijvender oproepen. Zo vraagt Hollandse Delta – waar geen watertekort is – om melding te maken van plannen om te beregenen, zodat men weet hoeveel water het gebied binnengelaten moet worden. Naastgelegen waterschap Brabantse Delta complimenteert de boeren in dit gebied voor de medewerking en voor de naleving van het urenverbod dat hier geldt.

Vanggewassen zaaien?

De Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV) heeft landbouwminister Henk Staghouwer gevraagd om vrijstelling van het zaaien van groenbemesters, nodig om aan de vergroeningseisen te voldoen. Vanggewassen kiemen nu niet vanwege de droogte. Akkerbouwers staan volgens NAV in tweestrijd: beregenen om het vanggewas te laten kiemen – ongewenst vanwege het watertekort – of niet zaaien en zo de vergroeningspremie verliezen.

Als je wacht met zaaien tot na de droogte is het moeilijk om de verplichte groeiperiode van acht weken te halen. Dit geldt met name bij de teelt van wintertarwe na de vanggewassen en in gebieden waar telers voor de winter ploegen.

In 2018 is zo’n vrijstelling gegeven, op grond van overmacht. Bij het sluiten van dit nummer van Boerderij was er nog geen reactie van de minister op het verzoek.

Twee derde Europa in gevarenzone

In vergelijking met veel andere Europese landen staat Nederland er nog vrij gunstig voor. Het Europese Droogte Observatorium (EDO) zet maar liefst 47% van de oppervlakte van de Europese Unie in de waarschuwingsfase van acute droogte. Voor 17% geldt de alarmfase. Daar is de vegetatie in een stresstoestand. Verschillende belangrijke productielanden, van Frankrijk tot Roemenië, geven verlaagde oogstverwachtingen.

Copa Cogeca, de Europese koepelorganisatie van boerenorganisaties, bevestigt dat er grote problemen zijn in Spanje, Portugal, Frankrijk, Italië en Roemenië. Zelfs Engeland wordt door droogte geteisterd. Daar tegenover staan delen van Europa die juist een goed jaar beleven, zoals (delen van) Polen en de Baltische staten.

Copa wijst er op dat droogte niet het enige probleem is voor veel boeren, maar dat ze ook kampen met slechte beschikbaarheid van meststoffen en hoge kosten, en dat die volgend jaar niet weg zullen zijn. Ze pleit daarom voor een vlotte vervroegde uitbetaling van EU-steungelden vanaf 16 oktober.




Beheer
WP Admin