Grote jeugdgroei kalf: blijvend grotere groei en meer melk

Een goede pensontwikkeling van kalveren in de eerste drieënhalve levensmaanden blijft vier maanden daarna nog steeds doorwerken op groei en melkproductie van het dier. Dat concluderen Herbert Bouwers, directeur Alpuro Breeding (rechts), en Harmen Endendijk, hoofd R&D, in de tweede fase van hun voerproef met opfokkalveren. – Foto’s: Koos Groenewold

De eerste fase van het onderzoek werd uitgevoerd met dertig kalveren verdeeld in drie groepen met elk een verschillend rantsoen. Alle kalveren kregen een melkschema van 45 kilo in tien weken. Groep 1 kreeg vanaf de tweede tot en met veertien weken leeftijd Ruwvoerbrok.

Ruwvoerbrok is volgens het Alpuro-Breedingconcept geschikt om in de eerste drie levensmaanden onbeperkt te voeren.

Groep 2 kreeg vanaf week twee tot en met veertien weken follow-up-brok.

Follow-up-brok wordt normaliter vanaf een leeftijd van drie maanden tot een half jaar onbeperkt gevoerd. Sommige veehouders voeren deze brok gemakshalve ook in de eerste drie maanden. De kalveren groeien hiermee minder hard dan bij het voeren van Ruwvoerbrok in de eerste drie maanden.

Groep 3 is de controle- of standaardgroep. Deze groep kreeg vanaf twee weken leeftijd tot twaalf weken oud een melkvee-TMR met A-brok.

Een melkvee-TMR met A-brok is op relatief veel bedrijven nog gebruikelijk. Het geeft de minste groei van de drie rantsoenen.

Uit de resultaten van de eerste fase van de voerproef bleek dat opfokkalveren die tot en met veertien weken leeftijd ruwvoerbrok of follow-up-variant hebben gehad, een betere pens ontwikkelden dan kalveren op een melkvee-TMR met A-brok.

Harmen Endendijk was benieuwd hoe de groei en het gewicht van de kalveren in de drie proefgroepen zich verder zouden ontwikkelen in fase 2 (van 15 t/m 29 weken leeftijd).

Uit het vervolg bleek dat de kalveren in groep 1 en 2 harder blijven doorgroeien dan de kalveren in groep 3. Kalveren in groep 1 en 2 waren op een leeftijd van 29 weken oud circa 20 kilo zwaarder dan kalveren in groep 3. Op een leeftijd van veertien weken oud was het verschil nog 15 kilo.

In fase 2 van de proef zijn opnieuw drie kalveren per groep geslacht om de penswanden te kunnen beoordelen. Drie kalveren gingen op transport van proefbedrijf De Haar in Scherpenzeel naar de Ekro-slachterij van VanDrie Group in Apeldoorn.

De pensen van drie kalveren, elk van een kalf uit de proefgroepen.

Na het slachten van een kalf uit elke groep bekijken Bouwers, Endendijk en Ellis Dolman van de afdeling R&D de ontwikkeling van de penswand van elk kalf. Kalveren met veel penspapillen per vierkante centimeter en lange papillen hebben de beste penswerking en groeien daardoor meer dan kalveren met minder en kortere penspapillen.

De penswand van het kalf in groep 1 dat in de eerste fase ruwvoerbrok kreeg en daarna follow-up-brok heeft veel en lange papillen. Het gemiddelde gewicht van groep 1 was 286,3 kilo op 29 weken leeftijd.

De ontwikkeling van de penswand van het kalf in groep 2 (follow-up-variant in fase 1 en follow-up-brok in fase 2) was vergelijkbaar met die van het kalf in groep 1. Het gemiddelde gewicht van groep 2 was 288,8 kilo op 29 weken leeftijd. Iets hoger dan groep 1, waarschijnlijk door een kleinere voerovergang.

De penspapillen van het kalf uit groep 3 waren, zowel na afloop van fase 1 als fase 2, dunner en minder lang dan van kalveren uit groep 1 en 2, waarvan de papillen goed tot zeer goed waren ontwikkeld. Het gemiddelde gewicht van groep 3 was 266,0 kilo op 29 weken leeftijd.

Het verstrekken van meer melk en een luxere brok in fase 1 en 2 van de opfok is rendabel. Want een beter ontwikkelde pens betekent meer groei en dat verlaagt de afkalfleeftijd van de vaarzen en de vaarzen gaan 700 tot 800 liter extra melk geven.