Geslaagde proef met ander gras

Ons experiment met raaigras is geslaagd en de koeien gaan een maand eerder dan vorig jaar de weide in. Het halve dorp kijkt toe en proeft voor het eerst Hollandse Arretje-cake.

De ruim 30 hectare grasland die bij de boerderij hoort, ligt grotendeels in de vallei. Op de eerste foto is goed te zien hoe deze aan drie kanten wordt omsloten door rotsen, zodat ongunstige weersinvloeden als de koude wind uit Rusland en sneeuw grotendeels worden tegengehouden. Aan de voorkant ligt de zee, en profiteert de vallei van de warme golfstroom. Daarnaast is de opwarming van de aarde de belangrijkste veroorzaker van het feit dat ik veel dorpsbewoners met weemoed hoor praten over ‘die winters van toen, met meters sneeuw’. Op basis van al deze gegevens, hebben we het aangedurfd twee weiden in te zaaien met Engels raaigras, in plaats van timothee, dat hier standaard wordt gebruikt.

Timothee versus raaigras

Timothee is een wat harder gras dat de koeien alleen smakelijk vinden als het jong is. Als het wat ouder is, wordt het ‘lange-tandenwerk’. De voordelen zijn dat het nauwelijks uitwintert, en dat het maar twee keer per jaar gemaaid hoeft te worden. Dit is erg handig voor de Noorse boer, die zo min mogelijk werk wil in die drukke zomertijd. Een groot nadeel van timothee is dat na ongeveer 5 jaar de grasmat versleten is. Opnieuw inzaaien met alle bijbehorende werkzaamheden als ploegen, stenen rapen, bekalken enzovoort levert weer veel werk op en brengt extra kosten met zich mee.

Geslaagd experiment

Onze belangrijkste reden voor het experiment is het vervroegen en het verlengen van het weideseizoen. Wat het vervroegen betreft, is dit experiment een succes. Op de derde foto, gemaakt met Pasen, is te zien hoe ver timothee (voorste weide) achterloopt ten opzichte van raaigras. Was het vorige jaar de laatste dag in mei dat de koeien voor het eerst naar buiten konden, dit jaar konden ze dat al op 2 mei. We hebben dus bijna een maand gewonnen. Dat is gezien de oude, gedateerde stal waarin ieder uur werk er één te veel is, een feestje waard. Reden voor ons om het dorp uit te nodigen en ze op koffie en Arretje-cake te trakteren.

Alle remmen los!

Veel Nederlanders zullen deze Oudhollandse cake, genoemd naar Arretje Nof, wel kennen. Om misverstanden te voorkomen krijgen de Noren tekst en uitleg op de uitnodigingsposter die in de koffiehoek van de plaatselijke super komt te hangen. In het Noors betekent ‘arret’ namelijk ‘vol littekens’ en dat is natuurlijk niet de bedoeling van het koespektakel. Na 7,5 maand op een (aanbind)stal te hebben gestaan, gaan bij de koeien alle remmen los. Het gaat er zeer onbesuisd aan toe. Er zijn maar 8 van de 23 koeien die even van de vrijheid mogen genieten. Zij doen dit met heen-en-weer-geren op de grup, valpartijen en veel gebeuk en geklier met de rij drooggezette koeien en pinken. Dit gecombineerd met een enorme plensbui (nadat het de hele week stralend weer was) en de drukte van zeker 50 mensen die zijn komen kijken, doet Johan besluiten het bij acht koeien te laten. Dat is een domper.

Als het maar zoet is!

De Noren vinden het wel best. Die zijn vooral voor de cake gekomen, zoals sommige heel eerlijk zeggen. Ik sta er nog steeds van te kijken, hoe vreselijk dol Noren zijn op zoet en hoe geweldig men het vindt als een vrouw veel uren besteedt aan bakken. Mijn hobby is het niet en het komt me heel goed uit dat de Arretje-cake de oven niet in hoeft, alleen maar in de koelkast. Mijn eerste baksel was volgens Johan en hulp Wouter zo zoet dat je de suiker tussen de tanden hoorde knarsen. Bij het tweede probeersel heb ik de hoeveelheid suiker gehalveerd. De Noren gingen allemaal unaniem voor de eerste versie. Ik kreeg veel complimenten. De volgende dag deden we het nog eens dunnetjes over. Toen genoten alle koeien van de zon, de klaver en het heerlijke jonge gras.

Foto’s: Vera Wijnveen