Geïntegreerde strategie: veredeling en chemie

Syngenta-directeur verspreekt zich: veredeling en chemie worden wel op elkaar afgestemd.

Laatst las ik in een interview met Syngenta-directeur Michael Kester dat veredeling en ­gewasbescherming elkaar goed aanvullen. Hij kan zich niet vinden in de kritiek dat die combinatie binnen één concern gevaarlijk is (Nieuwe Oogst nr. 34). Is dat wel terecht?

Ik heb een hekel aan complotdenken, dus je zult mij niet horen zeggen dat zo’n bedrijf er alleen op uit is om de boeren afhankelijk te maken of hun zakken te lichten, al kun je dat nooit uitsluiten natuurlijk. Monsanto wordt het vaak verweten met hun mais, waarin een resistentie tegen glyfosaat is ingebouwd.

Wat ik wel denk, is dat een veredelaar in loondienst van een chemie-zaadcombinatie anders kijkt naar zijn veredelingswerk dan een ‘boeren’ veredelaar.

Het meest-opbrengende tarweras

Stel, het bedrijf heeft twee tarwerassen op het proefveld staan. Het ene is weinig luis- en ziekte­gevoelig en haalt met weinig input 8 ton per hectare. Het andere ras is gevoeliger maar kan met meer spuiten wel 10 ton halen. Het eerste ras kan in theorie een beter saldo halen. Maar welk ras zal worden doorontwikkeld? Natuurlijk het meest-opbrengende ras, zo zit de agribusiness in elkaar.

Zo’n chemie-zaadbedrijf zal natuurlijk ontkennen dat het een gevoelig ras wil introduceren. Zo schieten we in onze eigen voet, zullen ze zeggen. Toch doet het dat onbewust wel. Er is namelijk bijna geen veredelingsbedrijf dat het hele veredelingstraject zonder chemie uitvoert. Dat die achttonner niet ziek wordt valt dus niet op, hij wordt toch meegespoten. Wat wel opvalt is dat-ie minder opbrengt.

Opbrengst ‘zonder’ middelen

Tegenwoordig wordt meer gelet op resistenties en dan gebeurt het wel dat een veredelaar aan een biologische boer vraagt of ze bij hem op een proefveldje mogen staan. Pas dan valt de chemische kant van de veredeling weg en kan worden gelet op de opbrengst ‘zonder’ middelen. Maar bij Syngenta zie ik dat niet gebeuren.

Waarom niet? De directeur zei het zelf: ‘We hanteren een geïntegreerde strategie om de activiteiten in de veredeling en gewasbescherming zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen’. Integreren betekent volgens Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal ‘tot een geheel brengen’. Het een bestaat niet zonder het ander.

‘Geïntegreerde strategie’

Veredelaars nemen binnen de ‘geïntegreerde strategie’ (ongemerkt?) juist die beslissingen waarbij de eigen middelen goed van pas komen. Daarom moeten we het samengaan van veredeling en chemie in één bedrijf met argusogen blijven bekijken.

Nog ongewenster wordt het als alle veredeling in handen van maar een paar concerns is, die bovendien hun rassen met patenten afschermen. Hoe kunnen we dan nog ervoor waken dat rassen alleen maar opschuiven in de richting waarin de chemie het best gedijt?