‘De overheid is de grootste bedreiging’

René zit al van jongs af aan tussen de koeien. “Ik heb nooit getwijfeld wat ik wilde worden, met name voeding en fokkerij zijn mijn grootste interesses. We wonen aan het einde van een doodlopende straat, hier ben ik geboren en opgegroeid. Veel rust en natuur om ons heen, geen drukke wegen. Het is hier primair agrarisch dus ideaal voor ons vak. Het enige nadeel van dit veedichte gebied is dat de mestafzetkosten hoger zijn.”

Lees verder onder de foto‘s

Geestelijk is het ondernemen steeds zwaarder geworden

Geleidelijk groei

Het bedrijf heeft zich door de jaren heen flink ontwikkeld, vertelt René. “Mijn ouders zijn hier vanuit Wanroij komen wonen, er stond nog niks. Ze hebben de eerste stallen – voor 80 koeien – een schuur en het woonhuis gebouwd en hadden een huiskavel van 25 hectare. Daarna zijn we geleidelijk gegroeid naar onze huidige omvang. Het ondernemen is lichamelijk steeds lichter geworden door de automatisering en mechanisatie, we werken al 20 jaar met melkrobots en laten veel loonwerk doen op het land. Maar geestelijk is het ondernemen juist steeds zwaarder geworden.”

Administratieve rompslomp

René: “In de jaren tachtig kwamen de eerste regels, zoals de mestwet en de superheffing met melkquota. Er is een rompslomp aan administratie bijgekomen, wat extra veel tijd vraagt. Vroeger heb ik juist voor dit vak gekozen om de vrijheid en de passie maar door de overmatige regelgeving voelt dat niet meer zo. Je kunt nu niet meer je bedrijfsvoering zelf invullen maar moet vooral rekening houden met regelgeving en de grote gevolgen ervan. Ook het sturen op je melkproductie heeft weer invloed op je mestproductie en fosfaatklasse. Dus veel minder vrije keuze dan vroeger.”

Stikstofcrisis

René: “En dan de stikstofcrisis: juridisch zit het muurvast! In werkelijkheid is er geen stikstofcrisis maar de overheid heeft zichzelf onhaalbare doelen gesteld. Zonder aanpassingen van de wetgeving hieromtrent gaan we er nooit uitkomen. En als je nuchter nadenkt, dan weet je ook dat de landbouw niet de grote boosdoener is. Het aantal dieren in de Nederlandse veehouderij is sinds de jaren tachtig aan het afnemen. Dit in tegenstelling tot het groeiend aantal mensen in ons land, dat gepaard gaat met toenemend verkeer, industrie en luchtvaart.

Sinds 2019 hebben we landelijk en regionaal grote acties gehad en als boeren van ons laten horen. Machtige mooie acties waren dat, waarbij je saamhorigheid van de Nederlandse landbouw ziet. Op dat moment zijn we even allemaal een: of je nu akkerbouwer, melkveehouder, varkenshouder of wat dan ook bent.”

‘Grootste bedreiging is de onbetrouwbare overheid’

René ziet de toekomst, ondanks de huidige problemen, wel met vertrouwen tegemoet. “Gelukkig zitten wij niet dicht bij een natuurgebied en hebben we ons bedrijf op orde voor de komende jaren. We zijn stabiel, ook in omvang, omdat we niet verder willen groeien. We willen zonder personeel kunnen blijven werken en voldoende tijd overhouden voor onze kinderen. De grootste bedreiging in ons land is de onbetrouwbare overheid. Door de wisselende en onhaalbare regelgeving zie ik dat steeds meer boeren het bijltje erbij neergooien, murw geslagen door alle regels.”

Hoop op meer boerenverstand in Den Haag

“Er wordt geregeerd zonder enige kennis en ervaring, in het normale bedrijfsleven zou dat nooit toegestaan worden. Ik hoop op meer boerenverstand in Den Haag! Maar ik denk nog steeds dat Nederland een prachtig land is voor onze melkveehouderij. De infrastructuur is top, het klimaat mild en we beschikken over veel deskundigheid en kennis. Transities zijn niet de oplossing, voor enkel biologisch of extensief boeren is ons kikkerlandje te klein. Ik ben er ook heilig van overtuigd dat we de agrarische sector niet verder moeten laten krimpen. We hebben nu nog een mooie gezonde landbouwsector voor een betaalbaar stukje voedsel van hoog niveau.”