Bureaucratie helpt de boeren

Frankrijk kent veel bestuurslagen met bijbehorende bureaucratie. Maar die heeft ook zijn voordelen, zeker voor boeren die door het stelsel onevenredig veel stem kunnen maken.

Het is nu vrij rustig op het bedrijf. We wachten erop dat we kunnen beginnen met de oogst van de zonnebloemen en de popcornmais. De zonnebloemen zijn veel later dan andere jaren door de ‘natte’ zomer. Verder zijn we begonnen met het ploegen voor de winter. Zodra er wat meer activiteit is, schijf ik erover. Inspiratie heb ik ondertussen genoeg; dit keer de administratieve organisatie van Frankrijk.

Frankrijk is centralistisch

Wellicht denk u dat er in Nederland bureaucratie is. Nou, hier in Frankrijk kunnen ze er ook wat van. Frankrijk is 13 maal zo groot als Nederland. Het zal duidelijk zijn, zo’n groot land is niet alleen vanuit Parijs te besturen. Toch heb je als je in Frankrijk werkt en woont wel het idee dat dat zo is. Frankrijk is van oudsher een centralistisch land. Al 20 jaar probeert men daarin verandering te brengen. Maar echt lukken doet dat nog niet.

95 departementen

Hoe ziet die organisatie er nu uit? Op de eerste plaats zijn er 95 departementen. Die kun je vergelijken met provincies in Nederland. Aan het hooft van elk departement staat de Prefect, te vergelijken met een Commissaris der Koningin. Iedereen die in Frankrijk gaat wonen krijgt te maken met de prefectuur, al was het alleen maar voor de Franse nummerplaten. Elk departement heeft een Conseil général, in wezen het bestuur van het departement dat vergaande bevoegdheden heeft op vooral sociaal-economisch gebied.

Iedere Franse regio zijn prefect

Zo’n 20 jaar geleden is besloten om nog een bestuurslaag in te stellen. Bedenk dat er in Nederland ooit gesproken is om de 12 provincies op te laten gaan in een aantal gewesten. Iets soortgelijks is in Frankrijk daadwerkelijk gedaan. Hier is besloten om de 95 departementen onder te brengen in 22 regio’s. En elke regio heeft een prefect en een prefectuur, die dus qua bestuursrecht weer boven het departement staan. In de regio kennen we het Conseil régional, het algemeen bestuur van de regio. Deze houden zich voornamelijk bezig met sociaaleconomische en culturele ontwikkelingen. Elke regio heeft een eigen begroting met middelen.

Ruim 36.000 gemeenten

Dan zijn er ook nog de gemeentes natuurlijk, in totaal wel 36.433 ! In Nederland zouden we zeggen: dat gaan we herindelen, dan wordt het wat overzichtelijker. Zo niet in Frankrijk. De reden hiervoor is dat elke gemeente een gekozen burgemeester heeft. Met het burgemeesterschap begint voor velen een politieke verantwoordelijkheid.

Franse structuur gunstig voor boerenbelangen

Meer dan de helft van die 36.433 gemeenten zijn plattelandsgemeenten. Met een burgemeester die zelf boer is, of, als hij dat niet is, door boeren wordt gekozen. Uit deze burgemeesters wordt op nationaal niveau de senaat samengesteld. Onze eigen burgemeester zit ook in de Conseil régional en in het Conseil général. Als er problemen zijn kan hij dus veel voor ons doen. Hij heeft erg veel connecties en vrienden overal, dat kan enorm helpen… Het is dus niet verwonderlijk dat op nationaal politiek niveau de belangen van de boeren luid en duidelijk doorklinken. Voor de boeren dus absoluut geen slechte zaak.