Boerin Janny: ‘Bedrijf overdragen vind ik moeilijk’

Ze wist dat het er een keer van zou komen maar het moment dat ze een stap terug zal moeten doen, nadert nu toch wel snel. Altijd was Janny degene die veel administratieve en vergunningszaken op zich nam, nu gaat hun zoon dat laatste van haar overnemen. “Het overviel me niet hoor, we hadden het er met elkaar over gehad. Maar ik ben me er wel nog bewuster van dat we de komende jaren het bedrijf gaan overdragen en dat vind ik best moeilijk.”

Haar eigen ouders hadden melkvee en een loonbedrijf. Toen ze met Andries trouwde, rolde ze in de varkenshouderij. Al snel wist ze dat ze in de maatschap wilde. “Het ondernemerschap vond ik interessant en ik wilde echt wat te zeggen hebben. Voor Andries was het natuurlijk ook fijn om een sparringpartner te hebben.”

Het praktische werk in de stal trok haar niet heel erg. Als het nodig was sprong ze bij maar liever hield ze zich bezig met alles om het bedrijf heen. Ze had toen ook nog haar eigen baan als docent Duits. “Daar ben ik op een bepaald moment mee gestopt. Ik had weinig uren en stond elke dag in de file. Ik dacht: die tijd kan ik beter besteden.” En dus ging ze thuis aan de slag.

_{Tekst gaat verder onder foto}

Overgaan op biologisch

Het was toen nog een gangbaar bedrijf, met zeugen aan de band en biggen op de batterij. “Om heel eerlijk te zijn werd ik daar niet erg blij van. Nadat in 1997 de varkenspest uitbrak, klonken er geluiden dat het anders moest. Dat was het moment dat ik tegen Andries zei: zullen we eens kijken of biologisch iets voor ons is?” Ze bezochten open dagen en constateerden dat bio hen wel aansprak. Maar omdat ze de afzet niet contractueel geregeld kregen, lieten ze hun plan varen en besloten om in plaats daarvan uit te breiden. Het vergunningstraject duurde echter lang, mede door bezwaren van Milieu Offensief en een rechtszaak, die Janny en Andries overigens wonnen. Door alle vertraging kwam de beoogde uitbreiding er niet meer. Toen kwam de gedachte aan biologisch weer boven. “Maar ja, daar moest je wel grond voor hebben.”

_{Tekst gaat verder onder foto}

‘Papierwerk is geen straf’

Uiteindelijk konden ze in dezelfde gemeente verder, alleen iets verderop. In 2003 begon de bouw, in 2004 kwamen de eerste varkens. Vanaf toen waren ze biologisch. “Het was spannend maar het is gelukt en ja, ik heb bij dat alles best een belangrijke rol gespeeld. Ik was de aanjager, heb veel papierwerk geregeld al was dat geen straf, ik vind dat leuk.”

Nog steeds doet ze veel papierwerk, de financiële administratie ligt bijvoorbeeld helemaal bij haar en mede daardoor is ze volledig op de hoogte van hoe het er op het bedrijf aan toe gaat.

Met die kennis stelt ze onder andere de planningen op voor het werk dat gedaan moet worden. Elke maandag is er samen met de medewerkers weekoverleg, de door Janny gemaakte planning komt op het whiteboard. Los van dit overleg is er twee keer per jaar een bijeenkomst met alle adviseurs, ook daar zit Janny steevast bij. “We bespreken vanuit verschillende invalshoeken wat er goed gaat en wat beter kan, dat is zó nuttig.”

_{Tekst gaat verder onder foto}

Tweede locatie

Met andere adviseurs gaat het over de overname. “Dit bedrijf is niet groot genoeg voor twee inkomens, er moet dus iets bij. Een tweede locatie lijkt me ideaal. De jongens kunnen prima met elkaar overweg maar je weet maar nooit.” De stikstofcrisis maakt die tweede locatie echter lastig. Daarom gebruiken ze nu eerst de latente ruimte van de omgevingsvergunning. “Dat regelen, dat ga ik dus niet meer doen. Het is nu de taak van Adriaan.”

Er zal meer gaan veranderen. Voor Janny en Andries staat buiten kijf dat één van hun zoons op het bedrijf moet wonen. En dus gaan ze zelf op zoek naar wat anders. “Tussen nu en twee jaar zullen we wel verhuizen, denk ik.”

Hoe het daarna gaat lopen? “Ik zal natuurlijk erg betrokken blijven bij het bedrijf en ik zal ook nog wel klussen blijven doen. Maar uiteindelijk moet je het toch volledig overdragen.”

“We praten daar veel over met elkaar en we maken er ook wel grapjes over. Het is geen zwaarbeladen onderwerp. Ik ben ook niet bang dat ik me ga vervelen, maar de reuring van het bedrijf, die ga ik missen. Net als het uitzicht want ‘we wonen hier zó mooi.’ Maar ik zal meer tijd hebben voor mijn kleinkinderen en mijn hobby’s. Ach, misschien valt het ook wel mee allemaal. Eigenlijk moet ik mezelf dan gewoon een beetje opnieuw gaan uitvinden.”

_{Tekst gaat verder onder foto}