Boerin Annie (76) denkt niet aan stoppen: ‘Ben geen zielig oud vrouwtje’

Vier jaar geleden overleed haar man Anton. Al snel hingen er makelaars aan de telefoon. “Ze vroegen hoe het met me ging, maar ze waren alleen maar geïnteresseerd in mijn grond. Wilt u echt niet verkopen? vroegen ze. Nou, ammenooitniet. Grond en kaas, die moet je zo lang mogelijk laten liggen.”

Het is Annie Spuijbroek ten voeten uit. Ze mag dan 76 zijn, geen vezel in haar lijf die eraan denkt om te stoppen met de boerderij. “Welnee. Wat moet je dan met je tijd?”

Ze werd geboren op een pachtbedrijf in de Dordtse Biesbosch. Stromend water, verwarming en elektriciteit waren er niet. “Als ik met mijn moeder ’s avonds de koeien ging voeren, lichtte ik haar bij met een stallantaarn op olie.”

Sobere jeugd

Een verbindingsweg naar de boerderij was er vroeger evenmin. “Om naar school te gaan, ging ik met de roeiboot naar de wal. Daar pakte ik mijn fiets die bij de buren gestald stond.” Ze wil maar zeggen: haar jeugd was sober. Daartegen afgezet leidt ze nu een luxe leventje, vindt ze zelf. “Ik zou wat comfort betreft best nog een stapje terug kunnen doen als het moet.”

Lees verder onder de foto‘s

28 paarden

Maar zover is het nog niet. En veel tijd om daarbij stil te staan, heeft ze ook niet, want er is werk aan de winkel. De rode bieten zijn geoogst, op dat vlak is het even rustig. Maar de paardenhouderij gaat altijd door. 28 paarden heeft ze, maar ze zegt erbij dat dat een momentopname is. “Als ik naar de paardenmarkt ga, kan het zomaar zijn dat ik aan het eind van de dag met een nieuw paard thuiskom.”

De dieren moeten dagelijks gevoerd en verzorgd, daarnaast geeft ze nog regelmatig paardrijles. Druk wil ze haar leven niet noemen. Dat was ze vroeger, toen alles nog handwerk was. “Neem nou aardappels of bieten rooien. Nu komt de loonwerker het in een dag doen waar we vroeger weken mee bezig waren.”

Zondag na verzorgen van de beesten vrij

Evengoed is ze wel een beetje gaan minderen. “Nadat mijn man overleed, ging ik zeven dagen in de week werken want ik moest alles alleen doen. Maar na een poosje wilde ik ook wel weer een beetje vrije tijd. Nu helpt mijn zoon me ’s ochtends met voeren en verder heb ik de zondag na het verzorgen van de beesten vrij. Niet voor het geloof maar voor mezelf.” De overige zes dagen is ze bezig op de boerderij. Altijd al geweest ook. “Vakantie, daar deden we niet aan. Mijn man zag liever een mooi paard dan dat hij in een vliegtuig ging zitten en ik dacht er net zo over.”

Grond kochten we met eigen geld

Samen met hem bouwde ze het bedrijf op. De eerste jaren woonden ze in een houten stacaravan op het erf tot ze genoeg verdiend hadden om een huis te laten bouwen. “Want zo deden we dat, we leenden niets. Ook grond kochten we met eigen geld. Je kunt wel weet ik hoeveel land hebben met geleend geld, maar het moet wel betaald worden. Eigenlijk is de grond dan niet van jou maar van de bank, nou daar kun je niet zoveel op verdienen.”
Toch was dat de manier waarop veel bedrijven de afgelopen decennia groeiden. Die ontwikkeling zag Annie met gemengde gevoelens aan. “240 koeien houden, met steun van de bank en de overheid, en dan verbaasd zijn dat er milieuproblemen ontstaan. Dit had iedereen toch allang aan kunnen zien komen? Waarom deed de overheid niks?”

Bedrijf dicht bij natuurgebied

Haar eigen bedrijf zit vlakbij natuurgebied de Biesbosch. Wat de regels voor onder andere stiksofreductie voor haar eigen toekomst gaan betekenen, weet ze niet. Of één van haar drie zoons het bedrijf later overneemt, weet ze ook niet. “Dat zien we wel als het aan de orde is”, zegt ze erover. Voorlopig staat ze in elk geval nog zelf aan het roer. Alleen, zonder Anton. Dat hij overleed, kwam niet onverwacht. “Zijn kleur was niet goed, toen wist ik het wel. Kanker, ja. Het lichtje ging van lieverlee uit.” Kort na zijn overlijden, stierf ook haar zus en daarna benam een kleindochter zich het leven. “Praat me dus niet van trammelant, want daar weet ik alles van. Maar ja, je moet door. Je moet er het beste van maken.”

Ik ben een positief mens. Je moet gewoon niet overal over zeuren

Aanrijding met trekker

En dat doet ze, ook nu ze in de lappenmand zit na een aanrijding met de trekker. Hoewel ze veel trekkerwerk nog zelf doet, reed er deze keer iemand anders. Die stuurde op een bepaald moment net even de verkeerde kant op waardoor Annie met de openstaande deur werd meegesleept. “Om te lopen gebruik ik nu tijdelijk een rollator. Mijn linkerbeen doet veel pijn, verder gaat het goed. Het geneest wel weer.” Intussen pakt ze op wat ze wel kan zoals de btw-administratie. Die instelling heeft ze altijd al gehad. “Ik ben een positief mens. Je moet gewoon niet overal over zeuren. Ik zeg altijd maar zo: je kiest ergens voor, maak er wat van.”

Eenzaam is ze niet sinds er naasten wegvielen. Alle dagen komen er mensen over de vloer en iedereen die wil, kan mee-eten uit de grote pan erwtensoep die ze kookt. “Natuurlijk krijg ik vragen of ik niet weer eens moet gaan daten. Maar daar heb ik helemaal geen behoefte aan. Ik moet niemand bij me die me gaat commanderen. Ik ben geen zielig of hulpeloos oud vrouwtje, mooi niet.”