Henk Groeneveld, bedenker van Opa, overleden

Onlangs overleed Henk Groeneveld, hij bedacht stripfiguur Opa en tekende hem 33 jaar lang. Aan inspiratie geen gebrek. En dat terwijl hij niets met het platteland had.

Hij kwam niet van de boerderij en had ook niets met het platteland. Toch werd zijn geesteskind juist in de agrarische sector een begrip. Maar liefst 33 jaar tekende Henk Groeneveld wekelijks de belevenissen van krasse knar Opa. Op 22 april overleed hij, 79 jaar oud.

Van huis uit was Henk cultureel antropoloog met een passie voor Polynesië, een eilandengroep in de Stille Oceaan. Een groter verschil met de agrarische sector lijkt niet denkbaar. Toch kende hij Boerderij wel. Het blad was destijds nog een krant. Zijn schoonmoeder, tuinarchitect van beroep, verzorgde er de tuintips voor.

Een mix van eigen opa’s

Via haar wist hij dat er plannen waren om er een tijdschrift van te maken. Voor Henk het moment om de stoute schoenen aan te trekken. Hij tekende altijd al graag en bedacht een oude boer, een mix van zijn eigen opa’s, waarvan de een volgens Henk heel wijs was en de ander niets had bijgeleerd. Hij maakte een paar strips, stuurde die op naar de redactie en de rest is geschiedenis.

Eerst Opa, dan de rest

Opa verscheen in september 1971 voor het eerst in Boerderij. Al snel lazen abonnees eerst de achterkant van het blad. Pas nadat ze Opa uit hadden, lazen ze de rest. Bedenker Henk had dat nooit verwacht. Hij vond het gewoon leuk om Opa van alles te laten beleven.

Van kleurenstrips was toen nog geen sprake, van bewerken met de computer ook niet. Opa verscheen in zwart-wit en elk plaatje was handgetekend, tot de bloemetjesjurken aan toe. Bij veel van zulke bloemenpatroontjes kon hij dagenlang over een strip doen, anders was het meestal in één dag klaar. Daarna ging de strip op de post. Niets ging digitaal.

Opa ging vaak naar café en wintersport

Met enige regelmaat hing de hoofdredactie aan de telefoon. Met complimenten maar ook met het verzoek om Opa niet zo vaak naar het café te laten gaan. Ook de vele vakanties naar de wintersport, waarbij Opa steevast logeerde bij de dames Schneesicht, zouden te ver van de boerenpraktijk af staan. Dat vond Henk maar raar. Boerderij adverteerde in die tijd volop met lezersreizen, ook naar de wintersport. Hoezo zou Opa dan niet gaan? Maar hij dreef het nooit op de spits, dan maar geen café en wintersport, er was ook zonder dat inspiratie genoeg. De tekenaar zat nooit zonder ideeën.

Waar hij wel in toenemende mate mee zat, was een aandoening aan zijn handen. Die maakten het tekenen steeds moeilijker en tenslotte onmogelijk. Ook typen op een toetsenbord ging niet meer, en dat terwijl hij zo graag nog een boek had willen schrijven. Niet over Opa, maar over Polynesië.

Een nieuwe Opa

Op 23 maart 2004 nam tekenaar Herman Roozen officieel het stokje over van Henk. Herman gebruikt wél de computer en al die bloemetjesjurken? Daar heeft hij een digitaal kwastje voor. En omdat Herman nou eenmaal een andere tekenstijl heeft, veranderde Opa van uiterlijk. Zijn karakter bleef echter hetzelfde: eigenwijs maar positief.

Bedenker Henk had geen moeite met die veranderingen. Zo gaat dat nou eenmaal, vond hij. De enige verandering waar hij wel moeite mee zou hebben, was als opvolger Herman de dames Schneesicht ooit nog zou opvoeren. Ze spraken af dat hij dat niet zou doen. Daarover zei Henk in Boerderij: ‘Dat waren echt mijn dames.’