1953: Kaas als sluitstuk van de veehouderij

Dit beeld uit 1953 betreft het maken van boerderijkaas. Kaas was in die jaren een van de belangrijkste producten van de melkveehouderij. De Landbouwgids vermeldde destijds dat van de totale Nederlandse melkproductie 20% werd verkaasd. In cijfers: 1,2 miljard kilo melk werd verwerkt tot 129 miljoen kilo kaas.

Daarvan was 48% bestemd voor binnenlandse verkoop, de rest ging de grens over. Dat bracht 159 miljoen gulden aan deviezen op, stond er geschreven. Samen met de opbrengst van de binnenlandse verkoop bracht kaas 279 miljoen gulden op (€ 126 miljoen). Dat was big business in de jaren vijftig.

Smaak

Van al die kaas werd slechts 10% op de boerderij gemaakt. Het was die kaas die vooral in het binnenland werd afgezet want de fabriekskaas, daar viel nogal wat op af te dingen. De smaak was vlak en ‘hoogfijne kwaliteit’ was een zeldzaamheid.

Nee, dan de boerenkaas. Vol, romig, soms met een zoetje, soms met een zoutje, het smaakpalet was allesbehalve vlak. Hoe dat kwam? Door de vele verschillende kwaliteiten melk, het pasteuriseren van de melk voor kaas, het nawarmen van de wrongel, het meerdere malen omdoeken van de kaas zodat een puike korst ontstond.

Arbeid een probleem

Maar dat alles was wel een hoop werk en arbeid begon een probleem te worden. Boerenmeiden en -knechten waren sinds de oorlog achter de rug was, moeilijk te vinden. Meer en meer viel daarom het besluit om al die extra handelingen maar achterwege te laten en de kaas zo jong mogelijk af te leveren.